________________
પરસ્ત્રીને ત્યાગ કરનાર સુદર્શન શેઠની કથા. ૧૩ બાઈ:સાહેબ! તેને પુત્રો કયાંથી હોય? રાણીએ જવાબ આપે. કપિલા આ શું બોલે છે ? પુરૂવાળી સ્ત્રીને પુત્રો ન હોય ત્યારે કને હોય? કપિલાએ જવાબ આપે, તેને સ્વામિ પુરૂષાર્થ રહિત છે. આ પ્રમાણે કહી પિતાના સર્વ વૃત્તાંત રાણુને જણ. અભયા હસીને બેલી, અરે મુગ્યા! સુદર્શને તને ઠગી છે. તે પર સ્ત્રી તરફ નપુંસક છે પણ સ્વસ્ત્રી તરફ નપુંસક નથી. કપિલા જરા મોઢું ચડાવીને બોલી, ઠીક છે, હું તે મુગ્ધા છું અને મને ઠગી છે, પણ તમે તે ચતુર છેને! અભયા બોલી, મારા હાથના સ્પ
થી તો પત્થર પણ ગળી જાય તે પુરૂષની વાત જ શી કરવી ? કપિલાએ કહ્યું. આટલે બધે ગર્વ રાખે છે ત્યારે હવે તમે સુદર્શન સાથે વિલાસ કરશેજ. માનના આવેશમાં આવી જઈ અભયાએ પ્રતિજ્ઞા કરી કે જે સુદર્શન સાથે વિલાસ ન કરૂં તે અગ્નિમાં પ્રવેશ કરી બળી મરું. ખરેખર અજ્ઞાની મનુષ્યને માન કયાં કરવું તેની ખબર પડતી નથી. તેથી જ પોતાની મર્યાદા અને ધર્મને ઓળંગી રાણીએ અનર્થકારી પ્રતિજ્ઞા કરી. મહોત્સવમાં ફરી સર્વ કઈ પિતપતાને ઠેકાણે ગયા. અભયાના હદયમાં ચિંતા અગ્નિ સળગવા લાગે. શાંત કરવા માટે પિતાની ધાવ માતા પંડિતાને બોલાવી પિતાની પ્રતિજ્ઞા જણાવી. પંડિતાએ પ્રતિજ્ઞા માટે ઠપકો આપ્યું અને કહ્યું કે આ પ્રતિજ્ઞા તેં ઠીક નથી કરી, કેમકે સાધારણ જૈનીઓ પણ પરસ્ત્રી સાથે સોદર તુલ્ય વૃત્તિ રાખે છે તે આતે ધર્મ ધુરંધર સુદર્શનના સંબંધમાં કહેવું જ શું ? અભયાએ જણાવ્યું, તે હું જાણું છું પણ હવે થઈ તે થઈ, માટે કઈ ઉપાય કરો કે જેથી મારી પ્રતિજ્ઞા સફળ થાય. પંડિતાએ તપાસ કરી જણાવ્યું કે આઠમ ચૌદશ સુદર્શન પિસહ કરી રાત્રે શુના ઘરમાં કાર્યોત્સર્ગ મુદ્રાએ ધ્યાનમાં રહે છે. તે રાત્રે તેને આંહી ઉપાડી લાવ.
એક દિવસે કૌમુદિ મહોત્સવને દિવસ હતું. રાજાએ ઢઢરે પીટાવ્યા કે નગરમાંથી સર્વ સ્ત્રી પુરૂષોએ બહાર નીકળી જવું અને રાત્રિ દિવસ વનમાં આનંદથી ગુજારે. તે દિવસ ચેમાસી ચતુર્દશીને હોવાથી શેઠે વિચાર્યું કે મને ધર્મમાં ખલેલ પડશે, રાજા પાસે ભેંટણું મૂકી તે દિવસ શહેરમાં ધર્મધ્યાનમાં રહી ગુજા