________________
(૨૩૨]
શ્રી નિગોદછત્રીશી–ભાષાન્તર.
જેટલા અસંખ્ય આકાશપ્રદેશ પ્રમાણ ક્ષેત્ર અવગાહીને એક સૂક્ષ્મનિગોદ રહે છે, તેજ અને તેટલાજ ક્ષેત્રમાં બીજા પણ અસંખ્ય નિગોદો (વિવક્ષિત નિગોદમાં સમાવગાહનાએ પરસ્પર સંક્રમીન) રહે છે, ત્યાં વિવક્ષિત તે એક સૂક્ષ્મનિગોદાવગાહનાની અપેક્ષાએ એકેક આકાશપ્રદેશની વૃદ્ધિહાનિપૂર્વક જે બીજા અસંખ્ય નિગેદરૂપ અસંખ્યગાળા છએ દિશાએ(સર્વ દિશાએ)વિવક્ષિત સૂક્ષ્મ નિગાદની જેટલી (ન્યૂનાધિક) અવગાહનામાં રહે છે, તેટલી જ
અવગાહનામાં જે બાદરનિગોદમાંથી મરણ પામી સૂક્ષ્મનિગોદમાં અથવા બાદરનિગોદમાં ઉત્પન્ન થતા હોય, તેમજ બીજા બાદરનિગદ થનારા, તેમજ સૂક્ષ્મનિગાદમાંથી મરણ પામી બાદર
અથવા સૂક્ષ્મનિગોદમાં ઉત્પન્ન થવાવાળા (તે બાદર અને સૂક્ષ્મનિગદના અનંત ) વિગ્રહગતિએ અથવા ઋજુગતિએ (પરભવમાં-બાકસૂનિગેદમાં ઉત્પન્ન થવા માટે તે રસ્તે થઈને) જતા હોય (તે વખતે અધિકૃત ઉત્કૃષ્ટપદવાળા વિવક્ષિત ગાળામાં ઉકષ્ટપદ રૂપ આકાશપ્રદેશમાં તે પરભવમાં ઉત્પન્ન થવા જતી અનંતનિગેના જીવપ્રદેશ) આવી પડ્યા હોય એટલે અવગાહ્યા હેય, વળી ત્યાં રહેલા સૂક્ષ્મપૃથ્વીકાયાદિ (નિકાયના પણ અસંખ્યછોના આત્મપ્રદેશે પણ તેમાં અવગાહ્યા હોય, પુન: બીજા સૂક્ષ્મપૃથ્વીકાયાદિ અસંખ્ય મરણ પામી વિગ્રહગતિએ અથવા જુગતિએ પરભવમાં જતાં તે વિવક્ષિત નિગોદાવગાહક્ષેત્રમાં (અધિકૃત ઉત્કૃષ્ટપદવાળા ગેળામાં ઉત્કૃષ્ટપદને આકમીને) અવગાહ્યા હોય તો તેવા ઉત્કૃષ્ટપદને તાત્વિક ઉત્કૃષ્ટપદ જાણવું
ભાવાર્થ-અસંખ્ય અખંડગેળાઓમાં દરેકમાં ઉત્કૃષ્ટપદની પ્રાપ્તિ હોવાથી અસંખ્ય ઉ૦૫દો થાય છે, તે સામાન્ય નથી અથવા વ્યવહારથી ઉ૦પદ કહેવાય છે, પરંતુ એ અસંખ્ય ઉત્કરપદમાંથી પણ કેઈ એક તાત્વિક ઉત્કૃષ્ટપદ જાણવું હોય તો તે તાત્વિક નૈયિક ઉત્કૃષ્ટપદ ક્યા ગેળામાં કેવી રીતે થાય? તેને
૧-૨ તેટલીજ અવગાહનામાં (વફ્ટમાણ રીતિએ બા અથવા સૂક્ષ્મનિગોદાદિજી) અવગાહ્યા હોય, એ સંબંધ છે.
