________________
[ ૨૦૪]
શ્રી નિગોદછત્રીશી ભાષાન્તર
લાકમાં કેવળ અભવ્ય જીવા ખાકી રહે અને સ ભવ્ય જીવે સિદ્ધિપદ પામેલા હોવાથી સિદ્ધિગમન પણ અટકે, એમ સ ભવ્ય અને સિદ્ધિ ગમનના વિચ્છેદ્ય તે કાઇપણ કાળે શ્રી સર્વજ્ઞે ઈચ્છેલેા નથી, માટે અનાદ્વિ નિગાઢ અનંત મટીને અસખ્યું નહિં થાય એમ સ્પષ્ટરીતે સમજવું સુગમ છે. પુન; એ અનાદિ નિગેાદમાં ભવ્ય અને અભવ્ય અને પ્રકારના અનંત અનંત જીવે સદાકાળ ( કિ`ચિત્ કિંચિત્ આછા થવા છતાં પણ ) અનંત અ નંતજ રહેવાના છે. કહ્યું છે કે— सामग्गिअभावाओ, ववहारियरासि अप्पवेसाओ મવિતે અનંતા, ને સિદ્ધિ મુદ્દે ન વિંતિ
અ—સામગ્રીના અભાવથી વ્યવહાર રાશિમાં નહિ' પ્રવેશ થવાથી જે ભવ્યા મેાક્ષસુખ પામવાના નથી તેવા ભવ્યજીવા પણ ( અપિ શબ્દથી અભવ્ય જીવા પણ ) અનંત છે. તથા
पच्चुपपन्नवणसईण निल्लेवणं न भवाणं । जुत्तं न होइ तं जइ, -अच्छंतवणस्सई नत्थि ॥ ( પ્રજ્ઞા૦ ૫૬ ૧૮ )
અ:———વ માનકાળે જે વનસ્પતિ જીવે છે, અને વમાન કાળે જે ભવ્ય જીવા છે તેના નિલેષ ( ખાલી ) થવાને નથી. અર્થાત્ બિલકુલ વનસ્પતિ જીવ નહિં હોય ( એવા પણ કાળ આવશે ) એમ માનવુ' તે ચેાગ્ય નથી, માટે નિગેાદરાશિ ઘટવાની નથી એ વચન યથા છે.
નિગેાદરાશિ.
નિગાઢમાં વ્યવહારરાશિ અને અવ્યવહારરાશિ એમ એ પ્રકારના નિગાઢજીવે છે, તેમાં પણ માદનિગાઢ તા કેવળ વ્યવહારરાશિમાંજ ગણાય, અને સૂક્ષ્મનિાદવે વ્યવહારરાશિવાળા અને અવ્યવહારરાશિવાળા એમ બન્ને પ્રકારના ગણાય છે. ત્યાં પ્રથમ અવ્યવહારરાશિ એટલે જે વા સૂક્ષ્મનગાઢણું ત્યાગ કરીને
