________________
[૭૦] શ્રી નિગોદ છત્રીશી–ભાષાન્તર.
સ્થાને રહેલા સૂક્ષ્મનિગાદ તથા બાદરનિગોદ વિગેરે છે. મરણ પામી પરભવમાં ઉત્પન્ન થવા જતાં ભાગમાં તેજ સ્થાને તેના આત્મપ્રદેશે અવગાહ્યા હોય તે સર્વ જીવપ્રદેશ મળીને જે જીવપ્રદેશસંખ્યા થાય તે સંખ્યા, અથવા તેટલી જીવપ્રદેશસંખ્યાવાળે આકાશપ્રદેશ તે નૈશ્ચયિક ઉત્કૃષ્ટપદ ગણાય. અર્થાત વ્યાવહારિક ઉત્કૃષ્ટપદગત જીવપ્રદેશમાં નીચે લખેલા જીવોના પ્રદેશ મેળવતાં નૈશ્ચયિક ઉત્કૃષ્ટપદ થાય, ૧ ત્યાં ( વ્યા, ઉત્કૃષ્ટપદમાં ) અવગાહેલા સૂ૦ બાદર
નિગદના, ૨ ત્યાં અવગાહેલા સૂક્ષ્મપૃથ્વીકાય સૂર અપકાય સૂર વાયું અને સૂ૦ અગ્નિના. (સૂવનસ્પતિના જીવપ્રદેશ તો પ્રથમજ ગણ્યા છે. ) ૩ ત્યાં અવગાહલા બાદરપૃથ્વીકાયાદિ પાંચ કાયના. ૪ બીજા અનંત સૂક્ષ્મનિમેદજી તથા બાદરનિગાદજી તથા સૂક્ષ્મપૃથ્વીકાયાદિ ચારનિકાયના જી, તથા બાદરપૃથ્યાદિ પાંચ નિકાયના જીવો મરણ પામી વિગ્રહ ગતિએ અથવા જુગતિએ પરભવમાં ઉત્પન્ન
થવા જતા હોય તેના ૧૪ ટૂથાર્થક–આ શબ્દ આખે પદાર્થ અથવા આખા પદા
ર્થોની સંખ્યાનું લક્ષ્ય કરાવનાર છે, જેથી ગાળાના સંબંધમાં “વ્યાર્થથી સૂક્ષ્મગોળા અસંખ્ય” એ વાક્યમાં સૂક્ષ્મગળક દ્રવ્ય એટલે આખાગોળા(અસંખે છે) એમ સમજવું, અને જીવના સંબંધમાં આવે ત્યારે જીવદ્રવ્ય (અનંત છે) એમ સમજવું (ઉપગ ગાથા ૧૮મી
તથા ૧૯ મીમાં) ૧૫ જ્ઞાર્થ–પદાર્થના દેશવિભાગનું અથવા પ્રદેશનું લક્ષ્ય
કરાવનાર એ શબ્દ છે (એને ઉપગ ચાલુ પ્રકરણમાં નથી. )