________________
૧૩૬ ]
બધછત્રીશી–ભાષાન્તર.
અવતરણુ-અનન્તર ગાથામાં આયુષ્યના દેશબધેકાથી આયુષ્યના અબધૂકે સંખ્યાતગુણુ કહ્યા, તે સંબંધમાં જે શંકા સમાધાન કહેવાનું છે તે ગાથાઓથીજ કહેવાય છે – आह असंखिज्जगुणा उगस्स किमबंधगा न भण्णंति जम्हा असंखभागो, उव्वदृइ एगसमएणं ॥२५॥
યથાર્થ –અહિં પ્રશ્ન એ છે કે–આયુષ્યના અબધૂકજીવોને [ આયુષ્યના દેશબન્ધકેશી] અસંખ્યગુણ કેમ કહેતા નથી? જે કારણથી ઉદ્વર્તન તો એક સમયમાં અસંખ્યાતમા ભાગ જેટલા છનીજ છે! છે ર૫ - રાઈ – આદુ એટલે બીજો મનુષ્ય પ્રશ્ન કરે છે કે–પૂર્વાચાર્યો આયુષ્યના દેશબન્ધકોથી આયુષ્યના અબધૂકજીને અસંખ્યગુણ કેમ કહેતા નથી? જે કારણથી એક સમયમાં અસંખ્યાત ભાગજ ઉદ્ધત છે [ નિગોદમાંથી મરણ પામી નિકળી જાય છે. એ ગાથાર્થ કહ્યો, હવે ભાવાર્થ કહે છે ]. તાત્પર્ય એ છે કે–પ્રતિસમય નિગાદજીને એક અસંખ્યાતમે ભાગજ ઉદ્વર્તાય છે, અને તે અસંખ્યાતમા ભાગ પૂર્વબદ્ધ આયુષ્યવાળા જ છે, કારણકે જે પૂર્વબદ્ધઆયુષ્યવાળ ન હોય તે ઉદ્વર્તનાજ ન હોય, તે બદ્ધાયુષ્કછથી બાકી રહેલા શેષ જીવે [ નિગોદ ] સર્વે અબદ્ધઆયુષ્યવાળા છે, અને તે (અબદ્ધઆયુષ્યવાળા ) તેની (પૂર્વબદ્ધઆયુષ્યવાળાજીવની ) અપેક્ષાએ અસંખ્યાતગુણજ છે. એ પ્રમાણે આયુષ્યનાદેશબધેકાથી આયુષ્યના અબધો અસંખ્ય ગુણ હોઈ શકે છે. તે અતિ પ્રશ્ન છે ૨૫ છે હોય ? એ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં જે કારણ કહ્યું તે કારણ તૈકાનો સર્વબન્ધ ન હોવાના સંબંધમાં પણ વિચારવું, તે આ પ્રમાણે–તૈજસકામણુશરીર અવિદ્યમાન હોઈને પુનઃ બંધાય છે એમ છે નહિ કે જેથી તે પુનબંધના પ્રારંભમાં પ્રથમસમયે તૈકાને સર્વબબ્ધ હોય. કારણકે તૈકાને બબ્ધ અનાદિકાળથી છે.
૧ આ અસંખ્યગુણતાને પ્રશ્ન પ્રથમ ૨૪ ગાથાની વૃત્તિમાં જુદા સ્વરૂપમાં થયો હતો એટલે આયુષ્યને બન્ધકાળ અત્તમુહૂર્ત છે, અને આયુષ્યને
