________________
બધૂછત્રીશી-ભાષાન્તર. [૧૩૫]. તે આયુષ્યને દેશબન્ધકથી આયુષ્યના અબધૂકજી સંખ્યાતગુણ હોય છે, કારણકે અબન્ધકાળ ઘણે છે માટે અહિં પ્રશ્ન એ છે કે- આયુષ્યના અબધેક અસંખ્યાતગુણ કેમ ન કહ્યા ? કારણકે આયુષ્યને બન્ધકાળ ૧અસંખ્યને આશ્રય અસંખ્ય ગુણ હોય છે. ઉત્તર: એ વચન અનન્તકાયિક [ એટલે નિગોદ ] જીની અપેક્ષાએ છે, અને તે અનન્તકાયિકોનું આયુષ્ય [નું અન્તર્મદૂત) આયુષ્યનાબન્ધકાળ [ના અતિમુહૂર્ત]થી સંખ્યાતગુણજ છે, માટે તે આયુષ્યના અબધૂકા આયુષ્યના દેશબન્ધકોથી સંખ્યાતગુણ જ થાય છે. વળી જે આયુષ્યના અબશ્વક સિદ્ધપરમાત્મા વિગેરેને પણ તેમાં પ્રક્ષેપીએ તોપણ આયુષ્યના અબ. ધકો આયુષ્યના દેશબધેકાથી સંખ્યાતગુણાજ થાય, કારણ કે આયુષ્યના અબન્ધક શ્રી સિદ્ધપરમાત્મા વિગેરે જીવો છે કે અના છે, પરન્તુ આયુષ્યબધુમાં વર્તતા અનન્તકાયિકાથી તે અનતમા ભાગ જેટલાજ છે,
સેરાજા એટલે તેજસકામણશરીરના સર્વ બન્ધક જીવો હેતા નથી, કારણકે તેજસકામણનેબ અનાદિકાળથી છે. એમાં પણ હેતુ આયુષ્યના હેતુ પ્રમાણે કહે છે ૨૪ આયુષ્યને સર્વબબ્ધ છે તે પૂર્વબદ્ધ ઉદિત આયુષ્યને (દેશથી ) ત્યાગપણ છે, એ પ્રમાણે બીજે ત્રીજે સમયે યાવત આયુષ્યબન્ધના અત્યસમયસુધી છે, માટે સામાન્યપણે આયુષ્યનાબધ વખતે સર્વબન્ધ નહિં પણ દેશ બન્ધજ છે
૧ ઉત્કૃષ્ટથી અત્તમુહૂર્ત આયુષ્યવાળા જીવો નિગોદાજ છે, તે સિવાયના સર્વે દેવ-નારક-મનુષ્ય–પ્રત્યેક વનસ્પતિ–પૃથ્વી-જળ–અગ્નિ-વાયુ દીન્દ્રિયાદિ એ સર્વ અસંખ્યજીવોનું ઉત્કૃષ્ટ આયુષ્ય અનેક વર્ષો પ્રમાણનું હોવાથી આયુષ્યનો અબન્ધકાળ અસંખ્યગુણ છે.
૨ શ્રીસિદ્ધપરમાત્મા, અને આયુષ્યબન્ધકાળને નહિ પ્રાપ્ત થયેલા સર્વે સંસારીજીએ બન્ને આયુષ્યના અબધક છે. કારણકે આયુષ્યબન્ધકાળ આખા ભવમાં એક જ વખત અત્તમું દૂત છે.
૩ અનન્તકાયિકથી અનન્તમા ભાગ જેટલા છે, અને પ્રત્યેક શરીરિઓથી અનન્તગુણ છે.
૪ આ ગાથાની વૃત્તિમાં પ્રારંભમાંજ આયુષ્યને સર્વબન્ધ કેમ ન