________________
૧૩૪]
બધૂછત્રીશી–ભાષાન્તર, સર્વેજી (સર્વે સંસારીજી) તેજસશરીરના દેશબન્ધક છે અને તે અબધૂકથી અનન્તગુણ છે. એ પ્રમાણે ( તૈજસશરીરવત) કાર્મણશરીરના ભેદમાં એટલે જ્ઞાનાવરણાદિ ભેદમાં પણ અલ્પબહુ વિચારવું, પરંતુ આયુષ્યકમમાં ભિન્નતા છે (તે આગળ દર્શાવે છે.) . રર-ર૩. ટોર્થ-ગાથાર્થ પ્રમાણે
અવતરણ–આયુષ્યબન્ધકોના અલ્પબદુત્વમાં જ્ઞાનાવરણાદિકથી કઈ રીતે ભિન્નતા છે તે દર્શાવે છે – थोवा आज अबंधा, संखिजगुणा अबंधया होंति तेआकम्माणं सव्वबंधगा नत्थि णाइत्ता ॥ २४ ॥
થઈ આયુષ્યના દેશબંધક સવથી થાડા, અને આયુષ્યના અબધૂકછો તેથી સંખ્યાતગુણ હોય છે. અહિં તૈજસશરીરના અને કામશરીરના સર્વબન્ધક હેતા નથી કારણકે તૈજસકામણ શરીરને બંધ અનાદિકાળથી છે માટે ર૪ - રોવાળું—આયુષ્યના દેશબંધકો સવથી થોડા છે, કારણકે આયુષ્યનબન્ધકાળ સર્વથી અલ્પ [અતિઅલ્પ-અન્તમુહૂર્તમાત્ર] હેવાથી આયુષ્યના દેશબંધક થોડા છે,
પ્રશ્ન –આયુષ્યના અબધેકજ આયુષ્યને નિ] બબ્ધ પ્રારંભે છે, તે આયુષ્યના બધપ્રારંભિક જીવો [ પ્રથમ સમયે ] સવ બન્ધક કેમ ન હોય?
ઉત્તર:-આયુષ્યની પ્રકૃતિ તે વખતે વિદ્યમાન નથી હોતી એમ નથી બનતું કે જેથી તે આયુષ્યબધેક [ પ્રથમ સમયે ] સર્વબન્ધ કરે, [ કારણકે ઉદયવતી આયુષ્યપ્રકૃતિ તો આયુષ્યબન્ધના પ્રારંભમાં વિદ્યમાન જ હોય છે માટે પ્રારંભબંધ છતાં પણ સર્વ બન્ધ હેય નહિં ]..
૧ જ્ઞાનાવરણના અબધૂકવો સર્વથી થોડા, અને જ્ઞાનાવરણના દેશબન્ધકજીવો તેથી અનન્તગુણ, એ રીતે સાતે કર્મનું અલ્પબદુત્વ છે.
૨ એક જીવની અપેક્ષાએ બન્ધકાળ અલ્પ છે (અન્યથા અનેકજીવની અપેક્ષાએ બન્ધકાળ નિરન્તર છે).
૩ કારણકે જે સમયે (આયુષ્યબન્ધના પ્રથમ સમયે) બધ્યમાન