________________
પુદ્ગલ છત્રૌશી—ભાષાન્તર.
[ s ] દેશીઓનું પ્રથમ અલ્પમહુત્વ કહ્યું ત્યારબાદ અનુક્રમે ૪ સંપ્રદેશી
૧ લાખ પુદ્ગલમાં વર્તે છે, તેા કાળત્વ પણ એજ ૧ લાખમાં વર્તે છે, દ્રવ્યત્વ પણ એજ એકલાખપાં વર્તે છે અને ક્ષેત્રત્વપણ એજ એકલાખમાં વર્તે છે. માટે વાસ્તવિકરીતે એકલાખ પુદ્ગલેા ભાવાપ્રદેશી અને ભાવસપ્રદેશી એમ બે વિભાગમાં વ્હેંચાઈ શકે છે, તથા એજ ૧ લાખ પુદ્ગલે કાળાપ્રદેશી અને કાળસપ્રદેશી એ રીતે પણ એ વિભાગમાં વ્હેંચાય છે, અને તે પ્રમાણે દ્રવ્ય અને ક્ષેત્રને અંગે પણ એ બે વિભાગમાં વ્હેંચાઈ જાય છે, તેથી ભાવાપ્રદેશીપુદ્ગલા ૧૦ ધારીએ તેા ભાવસપ્રદેશીપુદ્ગલા બાકીનાં ૯૯૯૮૦ હાય છે, કાળાપ્રદેશીપુદ્ગલા ૧૦૦ છે તેા કાળસપ્રદેશીપુદ્ગલા ૯૯૦૦ હેાય છે, દ્રવ્યાપ્રદેશી ( પરમાણુઓ ) ૧૦૦૦ છે તેા દ્રવ્યસપ્રદેશી ( સ્કન્ધા ) ૯૯૦૦૦ હેાય છે, અને ક્ષેત્રાપ્રદેશી ૧૦૦૦૦ છે તે ક્ષેત્રસપ્રદેશી ૯૦૦૦૦ હેાય છે. તેનું કાઇક આ પ્રમાણે—
પુદ્ગલે.
અપ્રદેશી.
સપ્રદેશી.
ભાવથી
કાળથી
દ્રવ્યથી
ક્ષેત્રથી
ܤܪ
૧૦૦
૧૦૦૦
૧ ૦ ૦ ૦
૯૯૯૯૦
૯૯૯૦૦
૯૯૦૦૦
૯૦૦૦૦
૪ તેથી ક્ષેત્રાપ્રદેશીપુદ્ગલા પુદગલા છે.
સવ દ્રવ્યેા.
.
d
d
.
-
ઉપર પ્રમાણે હોવાથી અલ્પમહુવા અનુક્રમ ઉપરોક્ત કાષ્ટકમાં જોઇએ તે ચારે અપ્રદેશીએ અનુક્રમે અસંખ્યગુણ પ્રાપ્ત થાય છે, પરન્તુ સપ્રદેશીએમાં તે ક્ષેત્રસપ્રદેશી ૯૦૦૦૦ હાવાથી ( ક્ષેત્રાપ્રદેશી ૧૦૦૦૦ ની અપેક્ષાએ ) અસંખ્યગુણ છે, ઇત્યાદિરીતે સ્પષ્ટ અનુક્રમ આ પ્રમાણે છે કે—
૧ ભાવાપ્રદેશીપુદ્ગલે સવથી અલ્પ છે, કારણકે કેવળ ૧૦ પુદ્ગલેાજ છે. ૨ તેથી કાળાપ્રદેશીપુદ્ગલા અસંખ્યગુણ છે, કારણ કે ૧૦૦ પુદ્દગલે છે. ૩ તેથી દ્રવ્યાપ્રદેશીપુદ્ગલા ( પરમાણુ ) અસંખ્યગુણ છે, કારણકે ૧૦૦૦ પુદ્ગલેા છે.
અસંખ્યગુણ છે, કારણકે ૧૦૦૦૦