Gyansara Prakaran Part 02

SR No.: 006014
Original Sutra Author: N/A
Author: Chandraguptasuri
Publisher: Anekant Prakashan Jain Religious Trust
Publication Year: 2008
Total Pages: 146
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 10 MB

Page 58

ઘણા લોકોએ કરેલું જ કરવાનું હોય તો મિથ્યાદષ્ટિઓનો ધર્મ ક્યારે પણ છોડવો ના જોઈએ. કારણ કે મિથ્યાદષ્ટિઓની સંખ્યા કાયમ માટે મોટી હોય છે. હિંસા અસત્ય ચોરી અનાચાર અને પરિગ્રહ.... વગેરે પાપ કરનારાની સંખ્યા, પાપ નહિ કરનારાની સંખ્યાની અપેક્ષાએ ચિકાર મોટી છે; છતાં લોકમાં હિંસાદિની પ્રવૃત્તિને કરવાજેવી કોઈ માનતું નથી. સત્યાસત્યનો વિવેકપૂર્વક નિર્ણય કર્યા વિના માત્ર બહુમતીના આલંબને કરાતી સઘળી ય ધર્મપ્રવૃત્તિઓ લોકસંજ્ઞામૂલક છે. ‘મિથ્યાદષ્ટિઓનો ધર્મ ક્યારે પણ છોડવો ના જોઈએ' – આ પ્રમાણે લોકના આલંબને ચાલનારાઓને જે જણાવ્યું છે – તેનું કારણ હવે જણાવાય છે :
श्रेयोऽर्थिनो हि भूयांसो, लोके लोकोत्तरे न च ।
સ્તોળા હિ રત્નળિન:, સ્તોાશાત્મસાધજા: IIŔરૂ-II
‘‘ખરેખર જ મોક્ષના અર્થી લોકો લોકમાં કે લોકોત્તરમાર્ગમાં ઘણા નથી હોતા. રત્નોનો વ્યાપાર કરનારા જેમ થોડા હોય છે, તેમ આત્માની સાધના કરનારા પણ થોડા હોય છે.’’ – આ પૂર્વેના શ્લોકથી જણાવ્યું છે કે લોકનું આલંબન લઈને, ઘણા લોકોએ કરેલું જ કરવાનું હોય તો મિથ્યાદષ્ટિ આત્માઓના ધર્મનો ક્યારે પણ ત્યાગ કરવાનો પ્રસઙ્ગ નહિ આવે. કારણ કે મિથ્યાદષ્ટિઓ ઘણા છે. તે મિથ્યાદષ્ટિઓ ઘણા કેમ છે - તે જણાવાય છે :
–
આ લોકમાં અને લોકોત્તરમાર્ગમાં મોક્ષના અર્થી જીવો ઘણા હોતા નથી. મોક્ષનું અર્થિપણું પ્રાપ્ત થયું ન હોય તો સમ્યગ્દર્શન પણ પ્રાપ્ત થતું નથી. સમ્યગ્દર્શનને પ્રાપ્ત કરેલા જીવો ઘણા ઓછા છે. તેઓથી ભિન્ન જીવોની સંખ્યા ઘણી જ મોટી છે
એ સમજી શકાય છે. શ્રી વીતરાગપરમાત્માના પરમતારક શાસનને છોડીને અન્ય જૈનેતર લોકોને અહીં લોક તરીકે જણાવ્યા છે અને તેમની માન્યતા મુજબના મોક્ષમાર્ગને લૌકિકમાર્ગ કહેવાય છે. શ્રી વીતરાગપરમાત્માએ ઉપદેશેલા પરમતારક મોક્ષમાર્ગને લોકોત્તરમાર્ગ કહેવાય છે. બંન્ને માર્ગમાં સામાન્યથી ધર્મ કરનારા જીવોમાં મોક્ષના અર્થી જીવોની સંખ્યા ખૂબ જ ઓછી હોય છે. જેઓ ધર્મ કરતા નથી એવા જીવોની વાત ન પણ કરીએ તો ય ધર્મ કરનારાઓમાં પણ મોક્ષના અર્થી જીવો ઘણા ઓછા મળવાના. પ્રાયઃ જીવો સુખના અર્થી અને દુઃખના દ્વેષી હોવાથી સુખ મેળવવા અને દુઃખ ટાળવા માટે જ ધર્મ કરતા રહેવાના. આવી સ્થિતિમાં મોક્ષના અર્થી જીવો કાયમ માટે ઓછા જ રહેવાના. આ વાતને દૃષ્ટાન્તથી સ્પષ્ટ રીતે સમજાવી છે.
૫૫