Page Text
________________
આવા પરબ્રહ્મનું સ્વરૂપ, તત્ત્વાવલોકન સ્વરૂપ ચક્ષુથી રહિત એવા લોકો જાણતા પણ નથી, તો તેના અનુભવની વાત ક્યાંથી હોય ? એવા લોકોને પરમાત્માસ્વરૂપ પરમબ્રહ્મનું જ્ઞાન ન હોવાથી પરબ્રહ્મમાં તૃપ્તિને કરી શકતા નથી. તેઓ પુદ્ગલના ઉપભોગથી માત્ર પૌદ્ગલિક તૃપ્તિનો જ અનુભવ કરે છે; જે ઔપચારિક છે, વાસ્તવિક નથી. વાસ્તવિક તૃપ્તિ આત્માના શુદ્ધ સ્વરૂપના અનુભવથી પ્રાપ્ત થતી હોય છે, જે હજારો પુલોના પરિભોગથી પણ શક્ય નથી. આમ છતાં વિષયોથી અતૃપ્ત આત્માઓ વિષયોનો પરિભોગ કરી તૃપ્તિના ઓડકાર ખાધા જ કરે છે. તેમના તે ઓડકાર કેવા છે તે જણાવાય છે :
विषयोर्मिविषोद्गारः, स्यादतृप्तस्य पुद्गलैः ।
ज्ञानतृप्तस्य तु ध्यान-सुधोद्गारपरम्परा ॥१०-७॥ “પુદ્ગલોથી અતૃપ્ત લોકોને વિષયોના વિલાસ સ્વરૂપ વિષના ઓડકાર આવે છે અને જ્ઞાનથી જે લોકોને તૃપ્તિ છે, તેમને ધ્યાન સ્વરૂપ અમૃતના ઓડકારની પરંપરા પ્રાપ્ત થાય છે.” કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે અનાદિના આ સંસારમાં અનન્તકાળ સુધી આપણા જીવે અનન્તાં પુદ્ગલોનો પરિભોગ કર્યો છે, પરન્તુ આજ સુધી તૃપ્તિ થઈ નહિ. જ્યારે પણ પુદ્ગલનો પરિભોગ કરાય છે, ત્યારે નવી જ વસ્તુ વાપરતા હોઈએ - એવો અનુભવ થાય છે. એવી કોઈ ચીજ નથી કે આટલા કાળમાં આપણે એ વાપરી ના હોય. પણ અનાદિકાળથી અતૃપ્ત એવા લોકો નિત્ય અનેકાનેક પુદ્ગલોનો ચિકાર ઉપભોગ કરતા હોય છે. તેથી પાંચેય ઈન્દ્રિયોના વિષયોના વિલાસો સ્વરૂપ વિષના ઓડકાર આવ્યા જ કરે છે. લોકમાં પ્રસિદ્ધ છે કે ચિકાર પ્રમાણમાં ખાનારાને અજીર્ણના ઓડકાર આવતા હોય છે, જે પરિણામે પ્રાણને પણ હરી લે છે. આવી જ અવસ્થા પુદ્ગલના પરિભોગથી થતી હોય છે. જેમ જેમ પુદ્ગલોનો પરિભોગ વધે છે તેમ તેમ વિષય, કષાય અને વિકથાદિ દોષો વધે છે; જે આત્માને કર્મબન્ધ દ્વારા જન્મમરણાદિ દુ:ખોનું કારણ બને છે. તેથી ખરેખર જ ઈન્દ્રિયોનાં સુખો દુઃખસ્વરૂપ છે, વિષયોથી વિરકત બનેલા આત્માઓને માટે તે ગ્રાહ્ય બનતાં નથી. .
પોતાના આત્માના સ્વરૂપનો અવબોધ જેમને પ્રાપ્ત થયો છે-એવા મહાત્માઓ જ્ઞાનથી તૃપ્તિનો અનુભવ કરે છે. તેથી આત્મસ્વરૂપમાં એકાકાર બનવા સ્વરૂપ ધ્યાનમાં તેઓ લીન બને છે. જેથી એ ધ્યાનસ્વરૂપ અમૃતના ઓડકારની પરંપરા પ્રાપ્ત થાય છે. આ એક અદ્ભુત વસ્તુ છે. ઉપભોગનાં સાધનોનો કોઈ ઉપયોગ નથી
| ૯૫.
| SR No. | 006013 |
| Book Title | Gyansara Prakaran Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Chandraguptasuri |
| Publisher | Anekant Prakashan Jain Religious Trust |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 156 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 11 MB |