Page Text
________________
“પુદ્ગલો વડે પુદ્ગલસ્કન્ધ લેપાય છે. જુદા જુદા વર્ણવાળું આકાશ જેમ કાજળથી લેપાતું નથી, તેમ પુદ્ગલો વડે હું (આત્મા) લેખાતો નથી - આ પ્રમાણે વિચારનાર આત્મજ્ઞાની લપાતા નથી.” કહેવાનો આશય એ છે કે અનાદિકાળથી આત્માને શરીર અને કર્મ વગેરે પુગલોનો સંયોગ છે. આ અનાદિના સંયોગને જયારે આત્મા તાદાભ્ય(અભેદ)સ્વરૂપે માને છે ત્યારે આત્મા કર્મનો બંધ કરે છે. પરન્તુ સદ્ગુરુભગવન્તાદિના પાવન પરિચયથી આત્માનું પારમાર્થિક સ્વરૂપ સમજાય છે ત્યારે આત્માને કર્યાદિનો લેપ થતો નથી. કારણ કે તેને તે તે પુદ્ગલોથી તદ્દન જ પોતાના વિલક્ષણ સ્વરૂપનું ભાન થતું હોય છે. કર્માદિ પુદ્ગલો કર્માદિ પુદ્ગલસ્કન્ધની સાથે ભળે છે. અર્થાત્ વાસ્તવિક રીતે પુદ્ગલ સ્કંધ જ પુદ્ગલની સાથે લેવાય છે. આકાશમાં સામાન્ય રીતે અનેકાનેક વર્ષો દેખાય છે. પરન્તુ ચિત્ર વિચિત્ર પણ આકાશ ક્યારે પણ અંજન(કાજળ વગેરે)થી જેમ લેવાતું નથી તેમ જ્ઞાનાદિ સહજ સિદ્ધ સ્વરૂપવાળો આત્મા ક્યારે પણ કર્યાદિથી લપાતો નથી.
કર્મસહિત આત્માને કર્માદિ પુદ્ગલોનો લેપ છે. શુદ્ધ આત્માને કર્મબન્ધ નથી-એ રીતે કર્માદિ પુદ્ગલસ્કન્ધ જ કર્માદિ પુદ્ગલથી લેવાય છે. કર્માદિ પુદ્ગલસ્કન્ધ આત્માથી ભિન્ન છે. તેથી સ્વથી ભિન્ન પરના લેપથી સ્વ-આત્માને લેપાવાનું કોઈ જ કારણ નથી – આ પ્રમાણે તાત્વિક રીતે વિચારનારા આત્માને કર્મબન્ધ થતો નથી. શરીર પ્રત્યે જ્યાં સુધી મમત્વ પડ્યું છે અને કર્મના ઉદયથી પ્રાપ્ત થયેલા સુખાદિ પ્રત્યે જ્યાં સુધી રાગાદિ છે ત્યાં સુધી આત્માનું વાસ્તવિક શુદ્ધ સ્વરૂપ અનુભવાશે નહિ અને તેથી વાસ્તવિક રીતે આત્માની નિર્લેપતાની વાત, વાતમાત્ર જ રહેવાની છે. આત્માના શુદ્ધ સ્વરૂપને અનુભવવા માટે શરીરાદિ પરપદાર્થોથી પર(દૂર) થયા વિના બીજો કોઈ ઉપાય નથી. આત્મા અને શરીરાદિના વાસ્તવિક સ્વરૂપનું પરિભાવન કરવાથી જ તે તે પર પદાર્થોથી આત્માને દૂર રાખી શકાય છે.
અનાદિકાળના પરિચયથી, શરીરાદિ પરપદાર્થો અને આત્મા: એ બંન્નેને ભિન્ન માનવાનું ખૂબ જ અઘરું છે. અનાદિથી અજ્ઞાનાદિને લઈને આત્માને આપણે કર્માદિથી લિપ્ત જ જાણ્યો છે. ભવનિસ્તારક સદ્ગુરુભગવન્તોની પુણ્યકૃપાથી આત્માનું શુદ્ધનિર્લેપસ્વરૂપ જાણ્યા પછી પણ એ સમજણ, અનાદિના પેલા કુપરિચયથી ટકી રહેતી નથી. અપ્રશસ્ત વ્યવહારમાં એક વખત પણ તે તે વિષયમાં ભેદજ્ઞાન થઈ જાય તો તેનું નામ પણ આપણે લેતા નથી. અહીં પણ એક વાર આત્મા અને શરીરાદિને વિશે
(૧૦૧)
| SR No. | 006013 |
| Book Title | Gyansara Prakaran Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Chandraguptasuri |
| Publisher | Anekant Prakashan Jain Religious Trust |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 156 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 11 MB |