________________
લે સિઝેરાલ
ખોદેલી કબરના ઢગલા પાસે જઈને હવે ગાડી ઊભી રહી. ફોશલવેંના કપાળેથી પરસેવાનાં ટીપાં સયે જતાં હતાં. કૉફિનની પેટીને દોરડું બાંધી અંદર ધોરમાં ઉતારવામાં આવી. પાદરીએ પ્રાર્થનાના છેલ્લા બોલ ઉચ્ચાર્યા અને પછી સૌ વિદાય થયા. પેલા ધોરખોદુએ હવે પાવડો ઊંચો કર્યા, અને માટીના ઢગલામાં જોરથી ખૂપાવીને માર્ટી સરકાવી. ફાશલવે એકદમ ગાંડાની માફક પેલાને વળગ્યો, ‘ચાલ દાસ્ત, હવે આપણે બેને જ વારંવાર ભેગા થવું પડવાનું; એટલે આપણી દાસ્તી સામેની વીશીમાં જઈ દારૂથી પાકી કરી આવીએ.'
c
પેલો બોલ્યો, ‘ડોસા, હું તો ભણેલો છું; હું દારૂ પીતો નથી.’
‘પણ તારાથી દાસ્તીની આ મારી પહેલી માગણી પાછી ઠેલાય જ નહીં. ગળાની તરસ છિપાવીએ, તો જ દિલની તરસ પણ છીપે.
‘કામ પહેલું, પછી બીજી વાત. ડોસા મારે સાત છોકરાં ઘેર ખવરાવવાનાં છે; તેમની ભૂખ જ મારી તરસને સૂકવી નાખે છે.'
આમ બોલી પેલાએ બીજો પાવડો ભરીને માટી સરકાવી. પછી ત્રીજો પાવડો માટી સરકતાં તો કૉફિનનું એક વધુ કાણું બંધ થયું અને અત્યાર સુધી હોશમાં રહેલો જીન વાલિજન અંદર બેહોશ બની ગયો.
ગ્રીબિયર હવે ચોથો પાવડો ભરવા નમ્યો. તે વખતે તેના જાકીટના ખિસ્સાનું માં જરા પહોળું થયું. ફોશલવેની ચકળવકળ ફરતી આંખો તેમાંથી ડોકિયું કરતા પરવાના ઉપર સ્થિર થઈ. તરત જ તેણે પેલાને ખબર ન પડે તેમ હાથ લંબાવી તે પરવાનો કાર્યો લીધો. પછી પૂરી ઠંડાશથી તેના સામું જોઈ તે બોલ્યો, ‘કેમ અલ્યા શિખાઉ, તારું કાર્ડ તો લેતો આવ્યો છેને ?’