________________
છેલ્લી ચિનગારી જીન વાલજિન જાણે કેદમાંથી નાસી છૂટયો હોય તેમ ડી૦ શહેરમાંથી નીકળી ગયો. આખી સવાર તેણે અજાણતાં એક મોટા ચકરાવામાં ગોળ ફર્યા કરવામાં પૂરી કરી; છતાં તેને ભૂખ જેવું કંઈ લાગ્યું ન હતું. અવનવી લાગણીઓ તેનામાં ઊછળી રહી હતી. તેના હૃદયમાં વીસ વીસ વર્ષથી જામેલું કશુંક પડ ખસી રહ્યું હતું પણ તેની જગાએ શું આવતું હતું તે એને સમજાતું ન હતું.
સૂર્ય આથમવા આવ્યો ત્યારે એક તદ્દન નિર્જન સપાટ પ્રદેશમાં એક ઝાડવા પાછળ તે બેઠો હતો. ડી૦થી તે લગભગ નવેક માઈલ દૂર આવી ગયો હતો. તે કશા ઊંડા વિચારમાં પડેલો હતો. તેવામાં દૂરથી આવતો કોઈનો આનંદી અવાજ તેને કાને પડયો.
દશેક વર્ષનો એક ગારુડી જેવો છોકરો રસ્તે રસ્તે ચાલ્યો આવતો હતો. તેની ઝોળી તેની બગલ નીચે લટકતી હતી, અને સારંગી પીઠ પાછળ. તે ગાતો હતો તથા વચ્ચે વચ્ચે પોતાની પાસેના થોડા પૈસા કૂકાની પેઠે ઉછાળીને રમતો હતો. તે પૈસામાં બે ફ્રાંકનો ચાંદીનો ગોળ ઢબૂ જેવો સિક્કો પણ હતો. પેલા ઝાડવા પાસે આવીને તેણે પૈસા ઉછાળ્યા, ત્યારે પેલો બે ફ્રાંકનો ઢબૂ ગબડી ગયો અને જીન વાલજિન પાસે જઈ પહોંચ્યો. જન જાજિને તરત કશા વિચાર વિના તેના ઉપર પોતાનો પગ દબાવી દીધો.
પેલો છોકરી જરા પણ ગભરાયા વિના સીધો જીન વાલજિન પાસે આવ્યો, અને બોલ્યો –
