________________
૪૦
ગુજરાતમાં વિશ્વ સાહિત્ય ભલે પધારે! ડૉકટરી સેવાને આબેહૂબ ખ્યાલ રજૂ કર્યો છે. સેવાની પાછળ છુપાયેલ કમાવાની ઉત્કટતાનું વર્ણન સુંદર રીતે કર્યું છે. આજે ૧૨૫ વર્ષ બાદ પણ વિજ્ઞાન અને મેડિકલ સાયન્સ ખૂબ આગળ વધ્યું છે, પરંતુ તે જ ઝડપે ડૉકટરની સેવાભાવનામાં ઝાઝો ફેર પડયો નથી.
તે જમાનામાં પણ દેખાવડી છોકરીઓને ગરીબ અને તવંગર બને વર્ગોમાં તેમનાં મા-બાપ વેપાર કરતાં. એડિથ તેની માને પણ આવા કામ માટે રોકડું પરખાવી દે છે. આવા ગોઠવાયેલા તંત્ર વચ્ચે તે ડોમ્બીને પરણે છે; પણ તે દિલથી તેને ચાહી શકતી નથી.
આમ તે વખતના વિલાયતી સમાજનું સુંદર ચિત્ર લેખકે આ વાર્તામાં ૨જ કર્યું છે. પરિવાર સંસ્થાની નવી ચોપડી માટે કાંઈક લખવાને નિમિત્તે ડિકન્સની આ સુંદર કથાનું વાચન-મનન કરવાની જે અણધારી તક મને મળી, તે નિમિત્તે તે મહાન કથાકારને મારી શ્રદ્ધાંજલિ અર્યું છે. આવી સુંદર કથા ઉચિત રીતે ગુજરાતી ભાષામાં ઊતરે છે, એ વળી સેના સાથે સુગંધ જેવો જ છે. હું આ સંક્ષેપને હૃદયપૂર્વક આવકારું છું, અને સંપાદક તથા પ્રકાશકને ધન્યવાદ આપું છું. આ નવલકથા ગુજરાતી ભાષામાંના એછા એવા સારા વાત-સાહિત્યમાં જ નહીં પણ વિશ્વસાહિત્યના ગુજરાતી સફળ અનુવાદોમાં ઉચિત સ્થાન પામશે. આજે નવી બે યુનિવર્સિટીઓની શરૂઆત થઈ રહી છે અને તેમાંય માધ્યમનો સવાલ મહત્ત્વને બન્યો છે, ત્યારે ચાલુ પિઢીને આ જાતનું સાહિત્ય ખૂબ ઉપયોગી નીવડશે. આ કાર્ય વધુ ને વધુ યશસ્વી થાય એ જ આશા અને પ્રતીક્ષા. તા. ૧-૬-૬૬
ડૉ. મોતીભાઈ દેસાઈભાઈ પટેલ