________________
“ધી બૉન્ડમૅન’
ચારે
કિ. ૧૦૦-૦૦
આત્મ-બલિદાન હૉલ કેઈન સંપાગોપાળદાસ પટેલ
વંદન! [અમર પાળિયારૂપ - આ કથાને]
માતૃભાષાના પ્રેમી ગુજરાતી વાચકને, સ્વ શ્રી મગનભાઈ પ્રભુદાસ દેસાઈને, સ્વ વિજયશંકર મંછારામ ભટ્ટ, સ્વ૦ ગપાળદાસ પટેલને, સ્વ૦ શ્રી ઠાકોરભાઈ દેસાઈને અને વિશ્વ-સાહિત્ય અકાદમીને હોલ કેઈનની એક ઉત્તમ નવલકથાના આ બૃહત્-સંક્ષેપના પ્રકાશન ટાણે વંદન હૉલ કેઈનની અમર પાળિયાઓરૂપ આ કથા આપણા સમાજને ઉન્નત બનાવવાની બેઠી તાકાત ધરાવે છે. વાર્તાને પ્રસન્ન કથા-પ્રવાહ એકધારો ને સતત વહે છે. આ વાર્તા તેના પાવકતમ ભાવમાં વાચકને તરબોળ કરે છે. હૉલ કેઈને સુંદર પાત્રોનું રસપૂર્ણ ચિત્ર દેરીને પિતાની વાર્તાકળાને ખરેખર જબ અખો છે.
હોવ કેઈનની આ એક મહા-કથા છે. લેખક પોતે જ એને “સાગા' કહી છે. “સાગા' નામ તે પ્રાચીન રાષ્ટ્રીય ઇતિહાસને આધારે રચાયેલ મહાકાવ્ય જેવી વીર-સ્થાઓને જ આપવામાં આવે છે. પણ લેખકે આ નવલકથા, જેની ઘટનાઓને કાળ ઈ.સ. ૧૮૦૦ આસપાસને કહેવાય, તેને “સાગા' કહી છે, તે સમુચિત જ નહીં, પરંતુ યથાર્થ પણ છે.
જોકે, આઇસલૅન્ડ જેવા યુરોપખંડની છેક ઉત્તરે આવેલા અને કઠોરકપરી કુદરતી પરિસ્થિતિવાળા તુરછ ટાપુનાં પાત્રોની આ કથા છે, જ્યાં સૂર્ય પણ ઘણુંખરું આથમતો નથી તથા જેની ધરતીને મોટો ભાગ કાં તે
૧૧૪
