________________
૨૧૬
ડૉન કિવકસોટ! મારીશ. અને તે દરેક ફટકો એવા હશે કે તેની પીડા તું ત્રણ હજાર વખત હાથ ફેરવીશ તોય ઠંડી નહિ પડે.” | મલિન તરત જ બોલી ઊઠયો, “થોભો, થોભો, આ ફટકા સાક્કો રાજીખુશીથી ખાશે તો જ ફાયદો કરશે, ઉપરાંત એ ફટકા તે જ્યારે ખાવા હોય ત્યારે ખાઈ શકશે. ઉપરાંત તેને એ ફટકાની સંખ્યા ઘટાડીને અર્ધી કરવી હશે તો પણ રસ્તો છે: અર્ધી સંખ્યાના ફટકા તેણે બીજાને હાથે અને બમણા જોરથી ખાવા પડશે.”
લે, પણ હું શા માટે લેડી ડુલસિનિયાને માટે અર્ધા કે પૂરા ફટકા ખાઉં? મારે ને લેડી ડુલસિનિયાને ક્યાં કશી સગાઈ છે? મારા માલિક ડૉન કિવક્સોટ લેડી ડુલસિનિયાના જીવતા અર્ધા હિસ્સા સમાન છે; એટલે મારા માલિક એ ફટકા ખાય તો જ લેડી ડલસિનિયાને ફાયદો પહોંચે. મારા જેવો પરાયો માણસ એ ફટકા ખાય, તેથી શું વળે?”
તેના જવાબમાં સિંહાસન ઉપર બેઠેલી પેલી અપ્સરા ઊઠી અને મરદના અવાજે બોલી, “હે દુષ્ટ માનવી, તને કોઈ ઊંચા ટાવર ઉપરથી પડવાનું કે એક ડઝન દેડકા, બે ડઝન ઘરોળિયો, અને ત્રણ ડઝન સાપ ગળવાનું કહ્યું હોત અને તું ના પાડત તો પણ કંઈક વજૂદ ગણાત. પરંતુ આ તો ત્રણ હજાર - ત્રણસો ફટકા ખાવાની જ વાત છે; એથી તો વધારે ફટકા દરેક નિશાળે જતો છોકરો દર મહિને ખાતો હશે. અરે દુષ્ટ માણસ, તારા થોડા જ દુ:ખથી બીજાને જીવનભરનું સુખ થતું હોય તો પણ તું ના પાડે છે, તો તું ખરેખર પથ્થરના, લોઢાના કે કાંસાના હૃદયવાળો જ માનવી હોઈશ. જો, મને મલિન ડોસાએ પોતાની શક્તિથી થોડા ઘણા સારા દેખાવની કરી છે, જેથી તને કંઈક ખાતરી થાય અને મારા ઉપર દયા આવે. છતાં તું ના જ પાડીશ, તો મારે પાછા મૂળ મારા ગામડિયણના શરીરને ફરીથી ધારણ કરવું પડશે.”
- સાન્કો હવે બોલી ઊઠયો, “વાહ મારી માલિકણ થતી નું! મારે માટે કદી તે કોઈ સારું કપડું પણ તારે હાથે આપ્યું છે, કે કશું ખાવાનું પણ મને ખવરાવ્યું છે, જેથી તું મારી પાસે આવી આકરી વસ્તુની ભીખ માગતી આવી છે! લો, આ તો ન ઓળખાણ, ન પિછાન! અને એકદમ મારા ઉપર જ હું તેનો દેવાદાર હોઉં તેમ ફટકા ખાવાનો હુકમ કરતી