________________
અનેક અને મહત્ત્વની બાબતો વિષે થોડુંક ૨૦૯ પણ માણસો જ હોય છે ને? પરંતુ એક વાત હું તમને પણ સાચેસાચ કહી દઉં છું તે સાંભળો. જે ગામડિયણને તમે લેડી ડુલસિનિયા તરીકે તમારા માલિક આગળ ઓઠવી દીધી, તે ખરેખર લેડી ડુલસિનિયા જ હતાં; અને ડૉન કિવકસોટ જે માને છે તે સાચું જ છે; ખરી વાત તો એ છે કે, તમારા માલિકના દુશમન જાદુગરોએ જ પેલી ખોટી વાત તમારા માથામાં ભરી કાઢી છે. અમારે પણ કેટલાક મિત્ર જાદુગરો છે, તે અમને આવું બધું જે બનતું હોય છે તે આવીને કહી જતા હોય છે. તેઓ આવીને અમને ખાતરીપૂર્વક કહી ગયા છે કે, તમારા મગજમાં પેલા દુશ્મન જાદુગરોએ જ ખોટો ભ્રમ ઊભો કર્યો છે, જેથી તમે તમારા માલિકને ગાંડા માનવા લાગો.”
સાચી વાત છે, મૅડમ, એવું જ હશે, અને હવે મને લાગે છે કે, મારા માલિક જે કહેતા હતા કે મૉન્ટેસિનોની ગુફામાં તેમણે લેડી ડુલસિનિયાને તેમના મૂળ સ્વરૂપે પ્રત્યક્ષ જોયાં હતાં, તે વાત સાચી જ હશે. વળી, એ જાદુગરોનું જ કારસ્તાન ન હોય, તો મારા જેવા મૂરખ માણસમાં મારા માલિકને છેતરવા જેવો વિચાર પણ શી રીતે આવે? ઉપરાંત, મારા માલિકને મેં એ જૂઠી વાત કહી હતી, ત્યારે તેમને કશી ઇજા પહોંચે તેમ કરવાનો કે તેમને છેતરવાનો મારો ઇરાદો હતો જ નહિ; તેમને જલદી તેમની પ્રેમ-તપની ધૂનમાંથી છોડાવવાને જ ખ્યાલ હતે.”
ૉ-૧૪