________________
૧૯૨
ડૉન કિવકસોટ!
કિલ્લો ન માની લીધો, એ સાન્કોને મન બહુ આનંદની અને નિરાંતની વાત હતી. પરંતુ તે હજુ ભૂલ ખાતો હતો!
તેઓ બધા ત્યાં ઊતર્યા હતા, અને નિરાંતે થાક ખાતા બેઠા હતા, તેવામાં એક જણ આવી બારણું ઠોકતો બૂમ પાડવા લાગ્યો: “ એહેય, વીશીના માલિકજી ! અંદર જગા-બગા છે કે નહિ? આ મારો ભવિષ્યજ્ઞાની વાંદરો અને આ મારો કઠપૂતળીનો આખો ખેલ તમારે બારણે આવીને ઊભાં છીએ!’’
વીશીવાળો રાજી થતો બોલી ઊઠયો, “વાહ, વાહ! આજની રાત આનંદમાં જવાની! આ તો માસ્ટર પિટર કઠપૂતળીના ખેલવાળો અને ભવિષ્ય ભાખનાર વાંદરાવાળો આવી પહોંચ્યો છે ને!”
તરત તેણે રાજી થતાં થતાં બારણું ઉઘાડયું, અને કહ્યું, “અરે ભાઈ, તને ઉતારો આપવા તો, ડયૂક ઑફ આલ્વા મારી વીશીમાં ઊતર્યા હોય તો પણ તેમને જગા ખાલી કરાવું અને તને આપું! આજે મારી વીશીમાં ઘણા મુસાફરો ઊતર્યા છે, એટલે તારી ઘરાકી સારી ચાલશે.”
પિટરે જવાબ આપ્યો, “તો તો હું મારા દર પણ ઓછા કરીશ. આજની રાતનું વીશીખર્ચ નીકળી રહેશે તો પણ મને સંતોષ થશે.” આટલું કહી, તે પાછો બહાર પોતાના ગાડા તરફ દોડયો.
આ પિટરે ડાબી આંખ અને અર્ધો ગાલ ઢંકાય તેવો લીલો પટ્ટો માં ઉપર માર્યો હતો. વીશીવાળાએ તેના ખેલનો પ્રકાર તથા તેના વાનરના ભવિષ્ય ભાખવાના ગુણનું ઉમળકાભેર વર્ણન સૌને કરી બતાવ્યું : “પ્રશ્ન દીઠ તે બે રિયલ લે છે; અને પ્રશ્ન પૂછીએ એટલે પેલો વાંદરો કૂદીને તેના ખભા ઉપર બેસી તેના કાનમાં પોતાની ભાષામાં કંઈક કહે છે. એ ભાષા પિટર એકલો જ સમજી વર્ક છે. તે આપણને પછી વાનરે કહેલો જવાબ આપણી ભાષામાં કહી આપે છે, ઇ. ' પિટરનો બધો સરંજામ વીશીમાં આવી ગયો, અને વાનર પણ તેની સાથે ચાલ્યો આવ્યો, એટલે ડૉન કિવકસોર્ટ જ સાન્કો પાસે તેને બે રિયલ અપાવી પ્રશ્ન પૂછવાની પહેલ કરાવી.
પિટરે પ્રથમથી જ કહી દીધું કે, “મારો વાનર ભૂતકાળની ઘણી અને વર્તમાનકાળની થોડીક વાતો કહી શકે છે. ભવિષ્યની એક પણ નહિ.”