________________
ડૉન કિવકસોટ! કારણ કે, અલીફેફેરો તો નાસ્તિક કાફર છે, અને તેને ખ્રિસ્તી રાજા પેન્ટપોલિનની રાજકુંવરી સાથે પરણવું છે. પણ પેન્ટપોલિને એવી શરત મૂકી છે કે, મારી કન્યા તારે જોઈતી હોય, તો તારે તારો નાસ્તિક ધર્મ તજીને આસ્તિક ધર્મમાં આવવું પડશે.”
સાન્કોએ તરત જ કહ્યું, “તો તો ઑપોલિનની વાત સાચી હોઈ, આપણે તેની મદદમાં જ રહેવું જોઈએ.”
“તે બરાબર જ કહ્યું છે, કારણ કે મારો પણ એવો જ અભિપ્રાય છે.”
તો પછી હું મારા આ ગધેડાનું શું કરું? આવી ઘમસાણ લડાઈઓમાં કોઈ ગધેડા ઉપર બેસીને લડવા ઊતર્યું હોય, એમ મેં તો સાંભળ્યું નથી.”
“અરે તારું ગધેડું અને મારો આ રોઝિનેન્ટી પણ હવે બદલાઈ. જશે. આપણે આ મહાયુદ્ધમાંથી સારામાં સારા ઘોડા અને સારામાં સારાં હથિયારો જીતી લાવીશું.”
અને મારે માટે પેલા નાસ્તિકના ટાપુનું ગવર્નર-પદ પણ!” સાન્કોએ ઉત્સાહમાં આવી જઈને કહ્યું.
“જરૂર, જરૂર,” ડૉન કિવકસોટે તરત જવાબ આપી દીધો.
એ બંને લશ્કરોની હિલચાલ બરાબર નિહાળી શકાય તે માટે બંને જણ પ્રથમ તો એક ટેકરા ઉપર જઈને ઊભા. ત્યાં ઊભા ઊભા ડૉન કિવકસોટે બંને રાજાઓને ડાબે હાથે, જમણે હાથે, આગળ, અને પાછળ કયા કયા શૂરવીર સેનાપતિઓ અને યોદ્ધાઓ છે, તેમનાં નામની વિગતવાર યાદી કહી બતાવવા માંડી.
સાન્કોએ આંખો ખેંચી ખેંચીને એ બધાં નામધારી પાત્રોમાંથી કોઈકને પણ જોવા પ્રયત્ન કર્યો, પરંતુ તેને ઘેટાંનાં બેં બેં અવાજ સિવાય, લશ્કરોની કૂચકદમ, પડઘમ કે રણશિંગાનો કશો અવાજ પણ સંભળાયો નહિ.
ડૉન કિવકસોટે તેની આંખોએ બીકને કારણે પડળ આવી ગયેલાં જાણી, તેને કોઈ સુરક્ષિત જગાએ છુપાઈને બધું જોવા કહ્યું. પછી પોતે