________________
આશા અને ધીરજ
ખૂબ દૂર ગયા પછી, અચાનક, અંધારામાં પોતાની નજર સામે એક ઘેરો અંધારાના ઢગલા ઊભા થતા જતા હોય એમ ડાન્ટેને લાગ્યું. થોડી વારમાં જ તેને સમજણ પડી અને તેના અંગેઅંગમાં ભયંકર કંપારી વછૂટી ગઈ. તે શેટા દ' ઈફના વિકરાળ ખડક હતા. દરિયા વચ્ચે આવેલા ખડકની ઊભી કરાડોની ટોચ ઉપર કેદખાનાની તાર્લિંગ દીવાલા આવેલી હતી. જેએને જીવતા દાટી મૂકવા જેવી કારમી જનમટીપની સજા કરવાની હોય, તેવા લાકોને જ એ કેદખાનામાં લઈ જવામાં આવતા. ત્યાંથી કોઈ કેદી જીવતા પાછા આવ્યા હોય, એમ કોઈએ સાંભળ્યું નહાવું.
૩૦
ડાન્ટેએ જીવ ઉપર આવીને ચેાકિયાતાને પૂછ્યું, ‘આ કેદખાનામાં મને કોના હુકમથી લઈ જા છે? મેં કશા ગુના કર્યો નથી.'
ચાકિયાતામાંના એકે ‘હવે કહેવામાં વાંધા નથી' એમ માની તેને જણાવી દીધું કે, રાજદ્રોહના ગંભીર ગુનાસર તેને પેલા કિલ્લામાં જનમભર કેદની સજા કરવામાં આવી છે.
ડન્ટે એ સાંભળતાં જ મડદાની પેઠે ફીકો પડી ગયા. અત્યાર સુધી તે એમ માનતા હતા કે, માત્ર દેખાવ પૂરતા તેને કોટડીમાં પૂરવામાં આવ્યો છે. પણ ભૂલથી કે ખરેખર એક વાર આ કિલ્લામાં પુરાયા, પછી ત્યાંથી જીવતા પાછા નીકળવાને કશા સંભવ જ નહિ; એટલે કંઈક વિચાર કરી તે એચિંતા ઊછળ્યો અને હાડીમાંથી દરિયામાં કૂદી પડવા ગયા. પરંતુ ચોકિયાતા બહુ અનુભવી હતા. ચાર મજબૂત હાથે તેને પકડી લીધા અને તરત એક બંદૂક તેના લમણા ઉપર તકાઈ રહી.
ડાન્ટને લગભગ ઘસડાતા જ કિલ્લા ઉપર લઈ જવામાં આવ્યો. દરવાજા ઊઘડયા, કાગળા તપાસાયા અને પછી તેને ભોંયતળ ઉપરના એક ઓરડામાં ધકેલી દીધેા.
બીજે દિવસે સવારે જ્યારે જેલર તે ઓરડાની મુલાકાતે આવ્યો, ત્યારે તેણે જોયું કે, ડાન્ટને જે હાલતમાં આગલી રાતે પૂરવામાં આવ્યા