________________
૨૦
આશા અને ધીરજ
"
એ કાગળ પૅરિસમાં કયા સરનામે તારે પહોંચાડવાના હતા
વારુ?’
· શ્રી. નૉઇરટિયરને, નં. ૧૩, કૉક-હૅરોન, પૅરિસ.'
આકાશમાંથી તે જ ઘડીએ વીજળી પડી હોત તોપણ વિલેફૉર્ટનું મે, એ નામ સાંભળી જેવું ફીકું પડી ગયું, તેવું ન પડયું હોત. કારણકે તે નામ તેના સગા બાપનું હતું!
‘શું આપ એ નામવાળાને ઓળખો છે ?' ડાન્દેએ નવાઈ પામી પૂછ્યું.
‘ના રે, ના; રાજાનેા વફાદાર સેવક એવા કાવતરાખાર રાજદ્રોહીને કદી ન ઓળખે. પણ, તું શ્રી. નાઇરટિયર માટે કાગળ લાવ્યો છે, એ વાત તે બીજા કોઈને કહી છે ખરી ?’
‘ના, સાહેબ.’
વિલેફૉર્ટે જલદી જલદી એ કાગળ વાંચી લીધા. નેપોલિયનને પાછા ફ્રાંસમાં લાવવાની ખટપટ અંગેને જ એ સંદેશા હતા; અને પૅરિસમાં તે ખટપટના કેન્દ્ર વિલેફૉર્ટના પિતા જ હતા ! આ વાત જો બહાર કોઈના જાણવામાં આવે, તે વિલેફૉર્ટના પિતા તે ફાંસીને માંચડે જાય જ, પણ તેમના જેવા તરકટીના પુત્ર તરીકે વિલેફૉર્ટની બધી મહત્ત્વાકાંક્ષાઓ ઉપર પણ પાણી જ ફરી વળે! સદ્ભાગ્યે કોટવાળ સાહેબ જ આજે બહારગામ ગયા હોવાથી આ કાગળ તથા આખા ખટલો સીધા તેના હાથમાં આવ્યા હતા; નહીં તે શું થઈને ઊભું રહેત, તે કોણ કહી શકે !
વિલેૉર્ટનું મગજ જોરથી વિચાર કરવા લાગી ગયું. આ કફોડી પરિસ્થિતિમાંથી જ પેાતાને માટે પરમ લાભ ખાટી જવાની યુક્તિ તેને સૂઝી. આ કાગળ અને પોતાના પિતાનું નામ દબાવી રાખી, બાકીનું આખું કાવતરું પોતે પકડી પાડયાની વાત રાજા પાસે દોડી જઈને તેમને કરવી, અને તેમના વહાલા થવું!