________________
આશા અને ધીરજ
તથા હમણાં જ ૧૯ વર્ષના થયા હોઈ, તેને કોઈ રાજકીય પક્ષના સંપર્ક પણ ન હતા.
વિલેૉર્ટે તેને પૂછયું, વહાણ ઉપર કે બીજા વ્યવહારમાં તારે કોઈ દુશ્મન કે તારી ઈર્ષ્યા કરે એવું કોઈ છે, જેણે તારા ઉપર આવા ભયંકર આક્ષેપ મૂકયો હાય ?’
C
ડાન્ટેએ ખુલ્લા દિલે જવાબ આપ્યો, ‘ વહાણમાં મારી નાકરી એવી અગત્યની ન હતી જેથી મારે માણસા સાથે અણબનાવ થાય; તેમ જ મેં કદી કોઈનું બૂરું ઇચ્છયુ નથી, એટલે કોઈ કશી બાબતમાં મારી ઈર્ષ્યા કરે છે કે નહિ તે જાણવાની દરકાર પણ મે` રાખી નથી.’
વિલેૉર્ટના દિલમાં હવે આ નિખાલસ જુવાનિયા પ્રત્યે મમતા જેવું જ જાગ્યા વિના ન રહ્યું. તેણે પોતાની સામાન્ય રીતની ઉપરવટ જઈને ડાન્ટને પેલી ચિઠ્ઠી વાંચવા આપી અને પૂછ્યું ‘આ અક્ષર કોના હાય એમ હું માને છે?'
ડાન્ટે ચિઠ્ઠીમાં લખેલી વિગતો વાંચી આભા બની ગયા. તેણે કહ્યું, ‘સાહેબ, આ અક્ષરો કોના હાઈ શકે તે તે હું કહી શકતા નથી; પરંતુ એટલું તે કહી શકુ છું કે, આ લખનાર માણસ મારો ભયંકરમાં ભયંકર દુશ્મન હાવા જોઈએ. આ આક્ષેપ મારા ઉપર પુરવાર થાય, તા તેની સજા દેહાંતદંડ જ હાઈ શકે. એટલે આપ જેવા સજ્જનના હાથમાં જ મારો કેસ પ્રથમથી આવ્યા, તેને હું મારું સદ્ભાગ્ય સમજું છું.’
"
તા પછી તું પણ મને એક ન્યાયાધીશ તરીકે નહિ પણ એક હિત્કૃષી તરીકે સાચેસાચું કહી દે કે, આ ચિઠ્ઠીમાં લખેલી વાતામાંથી કેટલી સાચી છે અને કેટલી જૂઠી છે.'
“ ઘણી ખુશીથી, સાહેબ ! હું મારા ભલા પિતાની જિંદગીના સોગંદ ખાઈને કહું છું કે, અમે નેપલ્સ છેડયું ત્યાર પછી થોડા જ વખતમાં અમારા જહાજમાં કપ્તાન લૉકૉરને મગજના તાવ ચડી આવ્યા.