________________
આશા અને ધીરજ “બેટા, આ બધામાં મારી કશી ગફલત કે દેષ કારણભૂત નથી, એટલું તે તું માને છે ને?' - “હું જાણું છું, બાપુજી! મારી જાણમાં આવેલા એમાં તમે સૌથી વધુ ઈજજતદાર માણસ છો.’
શ્રી. મોરેલે તેનું માથું બે હાથમાં લીધું, તેને પોતાની તરફ ખેંચ્યો, અને પછી તેના કપાળે બે-ત્રણ વાર ચુંબન કરીને કહ્યું,
બેટા, હું મારા પિતાના નામથી, અને ત્રણ ત્રણ પેઢીથી દોષરહિત રહેલા પૂર્વજોના નામથી તને આશિષ આપું છું. હું જીવતે રહું તે કાળે મોં લઈને જ જીવતે રહી શકે; પણ હું મરીશ, તે તું જિંદગીભર તારું માથું ઊંચું રાખી શકીશ, અને કહી શકીશ કે, જેણે પોતાનો બોલ પાછો ન પડે તે માટે પ્રાણ આપ્યા એવા માણસને હું પુત્ર છું.’
ઍકિસમિલિયનની છાતી ડૂસકાંથી ફાટી જતી હતી, પણ તે ચૂપ નિશ્ચષ્ટ રહ્યો.
હવે તું જા અને તારી માતા તથા બહેનને દૂર રાખવા કોશિશ
કર.”
“બાપુજી, મને છેવટની કાંઈ આજ્ઞા છે?'
હા, એક પવિત્ર આદેશ આપતા જાઉં છું. એકલી થોમસન ઍન્ડ ફેન્ટ કંપનીએ મારા પ્રત્યે દયા અને માનવતા દાખવી છે. તેમને મુનીમ દશ મિનિટમાં અહીં ૨,૮૭,૫૦૦ ક્રાંકની રકમ લેવા આવશે. તેણે મને ત્રણ માસની મુદત વગર માગ્યે સામેથી આપી હતી. એ કંપનીની રકમ સૌથી પહેલી ચૂકવવા પ્રયત્ન કરજે અને તેમના મુનીમને જીવનભર આદર કરજે.’
મેકિસમિલિયન ફરીથી ઝટઝટ પિતાના પરમ પ્રિય પિતાને ભેટી લઈ, આંખ લૂછતે લૂછતે ઓરડીની બહાર નીકળી ગયો.
શ્રી. મોરે ત્યાર બાદ ઘંટ વગાડીને કોકલ્સને બેલાવ્યો. તેને ધીમે અવાજે તેમણે કહ્યું, “ભલા કકલ્સ, તું આ એરડીના બારણા