________________
શ્રી સ્વામી ચિદાનંદ સરસ્વતી-ઋષીકેશ કહે કે તમારી ભક્તિ એટલી ઊંડી અને ઉત્કટ છે કે ઈશ્વરને આ વ્યવસ્થા કરી, તમારી ઈચ્છા ન બને તેવા સંજોગોમાં પણ પૂરી કરવી પડી !
૧૯૭૭માં લખનૌમાં સ્વામી ચિન્મયાનંદજીનો ગીતાજ્ઞાનયજ્ઞ ચાલી રહ્યો હતો. તેમણે સ્થિતપ્રજ્ઞનાં લક્ષણો ગણાવ્યાં. પ્રો. વમ કરીને એક શ્રોતાએ પ્રવચન બાદ સ્વામી ચિન્મયાનંદજીને પૂછ્યું કે તમે વર્ણવેલ સ્થિતપ્રજ્ઞ ચોપડીના આદર્શ જ છે કે દુનિયામાં તમારા ધ્યાનમાં કોઈ આવી વ્યક્તિઓ છે? આ વિદ્વાન સાધુ સહેલાઈથી ખુશામતના રસ્તે જોતા પણ નથી. ગંભીરતાથી વિચારપૂર્વક તેમણે કહ્યું: “હા, આવી
વ્યક્તિઓ છે. એક છે મા આનંદમયી, બીજા છે સ્વામી ચિદાનંદજી. આવી વ્યક્તિઓનાં દર્શન કરી પાવન થવું જોઈએ.''
જીવનના અનેક પ્રસંગો વર્ણવી શકાય, જેમાં સ્વામીજીની માનસિક સમતુલા - સુખદુ:ખમાં, શરદી-ગરમીમાં, લાભહાનિમાં, હાર-જીતમાં, માન-અપમાનમાં કદી ડગી ન હોય ! સ્વામી વિષ્ણુદેવાનંદ સાથે વાલમોરીનમાં હતા ત્યાં તેમની કોટડીને આગ લાગી. તેમની બધી જ જરૂરી, મોઘી, કામની વસ્તુઓ બળી ગઈ. તેમણે એટલી સ્વસ્થતાથી સ્વામી વિષ્ણુને આ વાત વર્ણવી કે થોડો સમય સ્વામી વિષ્ણુ અને એક રમૂજ જ માનતા રહ્યા. સ્વામીજી કહે તે કોટડીમાં બેત્રણ કરોળિયા હતા તે પણ બળી ગયા હશે તેનું તેમને દુઃખ હતું ! કેટલી અદ્વિતીય સંવેદનશીલતા ! કેટલું મનનું સંતુલિતપણું!
પ્લેનો અને ટ્રેનો મોડાં થવાનાં, પ્લેનોના રૂટ ફરી જવાના, અને