________________
૬૨
મહર્ષિ અરવિંદ માતાજી હંમેશને માટે પોંડિચેરીમાં સ્થાયી થયાં તે ર૪મી એપ્રિલ.
આશ્રમના અંતેવાસી તરીકે દાખલ થવા માટે શ્રી અરવિંદ અને શ્રી માતાજીની અગાઉથી પરવાનગી મેળવવાની પ્રાથમિક આવશ્યકતા રહેતી. અત્યારે બધે જ શિષ્યોની સંખ્યા વધારવા તરફ અને વધુ ને વધુ ચેલા બનાવવા તરફ ગુરુઓ, એકબીજાની સાથે સ્પર્ધામાં ઊતરેલા દેખાય છે ત્યારે શ્રી અરવિંદ અને શ્રી માતાજીએ અપનાવેલ પદ્ધતિ ખાસ ધ્યાન ખેંચનારી બની રહે છે. તેમની પરવાનગી મેળવી આશ્રમમાં અંતેવાસી તરીકે જોડાયેલા શિષ્યોની સંખ્યા કરતાં કદાચ તેઓએ પરવાનગી ન આપ્યાના, અગર તો શિષ્ય જ્યાં હોય ત્યાં રહી તેમને યોગ ચાલુ રાખવાની સલાહ આપ્યાના દાખલાઓની સંખ્યા વધારે હશે. આશ્રમમાં દાખલ થયા પછી સાધકે ત્રણ જ શરતોનું મુખ્યત્વે પાલન કરવાનું રહેતુંઃ (૧) બ્રહ્મચર્ય (૨) કેરી પીણાંનો ત્યાગ અને (૩) રાજકારણથી અલિપ્તતા.
શ્રી અરવિંદના પૂર્ણયોગની સાધનામાં વ્યક્તિ જેટલી જ Collectivityની, સાંધિક સમાજની અગત્ય છે. અને તેથી કોઈ ને કોઈ રૂપના સાંઘિક કર્મમાં સાધકો જોડાતા. શારીરિક કસરતો, રમતગમત અને ધ્યાન તો સામૂહિક ખરાં જ. બધાએ એક રસોડે જમવાનું અને સર્વ કર્મ સમર્પણભાવે જ થતાં એટલે પૈસા પર નિર્ભર કોઈ વ્યવહાર નહીં હોવાથી આશ્રમમાં જોતજોતામાં અનેકવિધ ખાતાંઓ ખૂલતાં ગયાં. બિલ્ડિંગ કન્સ્ટ્રકશન અને સાળખાતાથી માંડીને ટાઇલ્સ, કાપેન્ટ્રી અને બગીચાઓ સુધીના કુલ ૩૭ ઉપરાંત વિભાગો ખૂલ્યા. શાળાઓ અને લાઇબ્રેરી ખૂલી, રમતગમતનાં મોટાં મેદાનો અને રહેઠાણ તથા