________________
૧૯
વડોદરાનિવાસ ૧૯૦૩માં તેમણે “No Compromise'- “સમાધાન ન ખપે' એ નામની એક પુસ્તિકા લખી. કલકત્તાનું કોઈ પ્રેસ આ પુસ્તક છાપવા તૈયાર ન હતું. છેવટે તે ગુપ્ત રીતે બહાર પડ્યું. સાથે સાથે તેઓ કોંગ્રેસ અધિવેશનમાં હાજરી આપવા અને ભાગ લેવા લાગ્યા.
આમ તેમનો કાર્યવિસ્તાર વધતો જતો હતો અને પ્રતિષ્ઠા પણ. પરંતુ તેમની જીવનરીતિમાં ન હતો ‘ઇંગ્લેંડ રિટર્ન્સ'નો ફટાટોપ કે ન હતો ઉચ્ચાધિકારીનો આડંબર, વડોદરાના અગ્રગણ્ય ઍડ્વોકેટ આર. એન. પાટકર તેમની સ્મરણિકામાં નોંધે છે કેઃ - ‘એમની રોજની રહેણીકરણીમાં શ્રી અરવિંદ ખૂબ સાદા હતા. એમની રુચિમાં તેઓ આગ્રહી બિલકુલ ન હતા. આહાર કે પહેરવેશ વિશે તેઓ બહુ દરકાર કરતા નહીં કારણ કે એ વસ્તુઓને કશી અગત્ય આપતા નહીં. એમને માટે જરૂરી કપડાં લેવા માટે તેઓ માર્કેટમાં કદી ગયા નથી. ઘરમાં હોય ત્યારે એક સફેદ સદરો અને ધોતિયું પહેરતા અને બહાર જતા ત્યારે સફેદ કીલનાં બનાવેલાં કોટપાટલૂનમાં સજ્જ થતા. આપણામાં ઘણા ગાદી જેવી પથારીમાં સૂવાને ટેવાયેલા છીએ તેવી રૂની નરમ પથારીમાં તેઓ કદી સૂતા નહીં. કાથીની દોરીવાળા ખાટલા ઉપર મલબારી ઘાસની સાદડી નાખીને તેઓ સૂતા. એમની ચાદર પણ એ જ.
એમનામાં મેં એક બીજી વસ્તુ જોઈ તે પૈસાની આસક્તિનો સદંતર અભાવ. એક થેલીમાં ત્રણ મહિનાનો એકસામટો પગાર તેમને મળતો તે એમના ટેબલ ઉપર એક રહેતી તેમાં એ ખાલી કરતા. રૂપિયાને કબાટમાં તાળાÉચીમાં
