________________
૩. ભારતમાં આગમન
શ્રી અરવિંદનું વડોદરામાં આગમન એ પણ કોઈ અકસ્માત ન હતો. આ જગતમાં કશું જ આકસ્મિક બનતું નથી. બધાની પાછળ ધૂળ કે સૂમ કોઈ હેતુ પ્રવર્તતો જ હોય છે. શ્રી અરવિંદ એમના મહાકાવ્ય સાવિત્રીમાં કહે છે? “This world was not built with random bricks of
chance A Blind was God is not Destiny's Architect A Conscious Power has drawn the plan of life There is a meaning in each curve and line.” “અકસ્માતની આડીઅવળી ઈટો વડે આ વિશ્વ સર્જાયું નથી કોઈ અંધ દેવ એનો ભાગ્યવિધાતા નથી એક સજાગ શકિતએ જીવનનો આલેખ દોય છે પ્રત્યેક વળાંક અને રેખામાં કોઈ અભીષ્ટ હેતુ રહેલો છે.”
ઉપર ઉપરથી જોઈએ તો જીવનના બધા બનાવોને, સંજોગોને sleistayleil qįvavel (by the principle of cause and effect) જોડી દઈ શકાય. જો એવી કારણ અને પરિણામની સાંકળ આપણે જોઈ નહીં શકતા હોઈએ તો એક અકસ્માત' શબ્દમાં ન સમજાતી બધી વસ્તુને સમાવી દઈ તેના પર પડદો પાડી દઈ શકાય. અગર તો બનવાનું હતું તે બન્યું' એમ મનને મનાવી સાચા કારણની શોધનો પરિશ્રમ ટાળી દઈ શકાય. પરંતુ તેથી વિશ્વ પાછળ કે જીવન પાછળ કોઈ અચિંત્ય' શક્તિ કામ કરતી જ નથી એવા તારણ પર નહીં આવી શકાય. પછી તો જીવનમાં ઘણુંબધું નસીબ, અકસ્માત કે નિયતિ જેવા શબ્દોની
'ના
