________________
૧૮
શ્રી શ્રીમા આનંદ્દમયી મા
જે વસ્તુ માગી તે આવતાં વાર લાગે તો એ રડી ઊઠતાં. એમને માટે ફરીથી રસોઈ કરવી પડી.
મા કોઈને અજીઠો પ્રસાદ આપતાં નહીં, પરંતુ પરંપરા મુજબ પતિની થાળીમાં જમી લેતાં. મા કોઈને ચરણસ્પર્શ કરવા દેતાં નહીં. એક દિવસ મા ભાવાવેશમાં બધાના પગની ચરણરજ લેવા આતુર બન્યાં. કોઈ તૈયાર થયું નહીં ત્યારે નાના બાળકની જેમ એમણે રડવા માંડ્યું. એ સમયે પતિદેવે કહ્યું: ‘‘તું તારા પગની જ ચરણરજ લે.'' એમ કર્યાથી એમનો એ ભાવ શમી ગયો. એક વાર એ પાણીમાં કૂદી પડ્યાં. અને કોઈ પણ રીતે બહાર આવતાં ન હતાં. એવે વખતે આસપાસના લોકો મૂંઝાઈ જતા, હેરાન થઈ જતા. નિસરણી ઉપર ચડવાનું થાય તો અચાનક એવો ભાવ થાય કે શરીર આકાશમાં મળી ગયું છે! ચડતાં ચડતાં જ એ સમાધિસ્થ થઈ જતાં. જગન્નાથપુરીના સમુદ્રમાં નાહતાં નાહતાં પણ એવો ભાવાવેશ થઈ આવ્યો હતો.
મા કહેતાં: ‘‘સાધનામાં જાતજાતની અવસ્થાઓ છે. તે બધી આ શરીરમાં આવે છે.’' પરંતુ જે જે અવસ્થા આવતી તે લાંબું ટકતી નહી અને ફરી એવી અવસ્થા દેખાતી નહીં. સાધનાની અવસ્થાઓનો ક્રમ પૂરો થયો તે પછી એક સ્વાભાવિક પૂર્ણભાવ વિકસિત થઈ ઊઠ્યો. વિસ્મૃતિ તો હતી જ નહીં.
કોઈની પાસેથી માએ દીક્ષા લીધી હોય એમ જાણ્યું નથી. ગ્રંથો વાંચ્યા હોય કે એ સાંભળ્યા હોય અને એમાંથી જ્ઞાન મેળવ્યું હોય એવું પણ નથી. એમની પાસે જે દૈવી સંપત્તિ છે તે એમની સાથે જ આવેલી છે, કોઈની આપેલી નથી તેમ યત્નપૂર્વક મેળવેલી પણ નથી. એની એમણે નથી ઇચ્છા કરી કે