________________
શ્રી શ્રીમા આનંદમયી મા
એમનું શરીર હવામાં અધ્ધર ઝૂલતું અને કોઈ વાર આકાશમાં ચડતું. એ કહેતાં કે, ‘‘યોગની કેટલીક એવી ક્રિયાઓ પણ છે કે યોગ્ય રીતે થાય તો ભાવપરિવર્તન સ્વાભાવિક બને.''
૧૬
એમને અવકાશમાં યંત્રો અંકિત થયેલાં દેખાતાં. જુદા જુદા રંગના પ્રકાશ જણાતા, વર્તુળો દેખાતાં અને પોતાના શરીર ઉપર યંત્રો વગેરે દોરાયેલાં જોતાં. કોઈ વાર વિભિન્ન જ્યોતિ દેખાતી અને કોઈ વાર અખંડ. એ પોતાને પણ જ્યોતિરૂપે જોઈ શકતાં. સૂર્ય અને ચંદ્ર જુદા જુદા આકારમાં એમની સમીપ આવી એમના દેહમાં સમાતા અને છૂટા પડતા.
એમનાં સંવેદનો તીવ્ર બન્યાં હતાં. ઘરની બહાર કોઈ ગાયને લાકડી મારે તો એની પીડા માને થતી. કોઈ વાર પૃથ્વી ઉપર ઠોકવાના આઘાતથી પણ એમને વેદના થતી. તેની સાથે સાથે હવે એમને વિભૂતિઓ પ્રાપ્ત થવા લાગી. દૂરની ચીજો સમીપ જોવી; દૂરની વાતો સાંભળવી, સૂક્ષ્મ દેહથી દૂર ગમનાગમન કરવું, શરીર હળવું કે ભારે થઈ જવું, એકાગ્ર થઈને કોઈ વસ્તુનું જ્ઞાન મેળવી લેવું, એ અવસ્થાઓ સહજ બની. કેટલીય વાર એ નિશ્ચલ બની બેઠાં હોય કે સૂતાં હોય ત્યારે પણ યોગક્રિયાઓ અંદર ચાલતી હોય એમ બનતું. સમાધિમાં બહારથી તો જડતા દેખાતી, પરંતુ ભીતરમાં વાત જુદી હતી.
માએ એક વાર મૌન શરૂ કર્યું. તે દિવસે એમણે આકાશવાણી સાંભળી. પ્રશ્નો પૂછનાર મા, અને ઉત્તર દેનાર એમની ભીતરની શક્તિ, એથી માને પણ આશ્ચર્ય થયું કે હું પોતે જ પોતાને કહી રહી છું. પછી તો આવરણ હઠી ગયું. મા ધીરગંભીર બની ગયાં. કેટલાકે આશ્ચર્ય માન્યું કે મા અચાનક કેમ બદલાઈ ગયાં?