________________
ઇસ્લામના કેટલાક ઉપદેશકો
૭૩
આ જુદા જુદા બીલાઓના જે લોકો મહંમદસાહેબને મળવા આવતા હતા તેમની સાથેની મહંમદસાહેબની વર્તણૂક એટલી સારી અને પ્રેમાળ હતી, તેમની ફરિયાદો તરફ તેઓ એટલી સારી રીતે ધ્યાન આપતા હતા અને તેમના માંહોમાંહેના ઝઘડા એટલી સુંદર રીતે પતાવતા કે તેથી મહંમદસાહેબની ખ્યાતિ વધતી અને ઇસ્લામ પ્રત્યે લોકોનો પ્રેમ વધતો હતો.
જુદા જુદા કબીલાઓમાં ઇસ્લામ કેવી રીતે ફેલાયો અને કોઈ કોઈ ઠેકાણે કેવી મુશ્કેલીઓ આવી તેના કેટલાક દાખલા નીચે આપવામાં આવ્યા છે :
(૧) હિજરી સનના ચોથા (ઈ. સ. ૬૨૫) વરસમાં નદ ઇલાકાના બનુ આમિર કબીલાના સરદારના કહેવાથી ચાળીસ મુસલમાનોને તે કબીલામાં ઇસ્લામનો પ્રચાર કરવા મોકલવામાં આવ્યા. આ ચાળીસમાંથી આડત્રીસને ત્યાં દગાથી મારી નાખવામાં આવ્યા. બે જ જીવતા પાછા મદીના પહોંચ્યા.
(૨) હિજરી સનની પાંચમી સાલમાં ઝિમામ નામનો એક બહુ સરદાર અચાનક મહંમદસાહેબ પાસે આવ્યો. તેણે તેમને ઇસ્લામ વિશે ઘણા સવાલ પૂછ્યા. છેવટે તે મુસલમાન થઈને પાછો ગયો અને તેણે પોતાના કબીલામાં ઇસ્લામ ફેલાવ્યો.
(૩) મદીના અને લાલ સમુદ્ર વચ્ચે બનુ જુહેના નામનો એક કબીલો રહેતો હતો. તેનું એક ખાસ મંદિર હતું. મંદિરમાં પથ્થરની મૂર્તિઓ હતી. અમ્ર ત્યાંનો પૂજારી હતો. તેને મહંમદસાહેબને મળવાનો વિચાર થયો. મહંમદસાહેબ મક્કામાં હતા. અમ્ર ભણેલોગણેલો અને કવિ હતો. તે મક્કા આવ્યો. મહંમદસાહેબ સાથે વાતચીત થયા પછી તેણે નવો ધર્મ સ્વીકારી લીધો અને મહંમદસાહેબની આજ્ઞાથી પોતાના બીલામાં જઈને નવા ધર્મનો ઉપદેશ કરવાનું તેણે શરૂ કર્યું. એની અસર એટલી બધી થઈ કે થોડા જ દિવસમાં ત્યાં એક જ માણસ એવો બાકી રહ્યો કે જેણે તેની વાત ન માની અને પોતાના
૧. Muir, (2) Vol. IV, pp. 107-8.
