________________
ઇસ્લામના પ્રચારની રીત
૬૫ ક્ય. સામાન્ય રીતે જે દિવસે કોઈ એવા માણસને કોઈ જગ્યાએ મોક્લવાનો હોય તે દિવસે વહેલી સવારે તેને તેઓ પોતાની પાસે બોલાવતા. સવારની નમાજ પછી ફરીથી ઈશ્વરની સ્તુતિ કરીને, પ્રાર્થના ક્રીને તેઓ પેલા માણસને આમ સમજાવતા :
- “અલ્લાના બંદાઓ સાથે હળવાભળવામાં અલ્લાની આજ્ઞાનો ભંગ ન કરવો. લોકોનું કામ જેને સોંપવામાં આવે તે માણસ જો સચ્ચાઈથી લોકોની સેવા ન કરે તો અલ્લા તેને માટે સ્વર્ગના દરવાજા બંધ કરી દે છે.
લોકો સાથે નમ્રતાથી વર્તવું, કોઈ સાથે સખતાઈ ન વાપરવી. તેમનાં દિલ રાજી રાખવાં. તેમનું અપમાન ન કરવું. તેઓ તમને પૂછે કે, સ્વર્ગની કૂંચી શી છે? તો જવાબ દેજો કે –“ઈશ્વર એક છે એ સત્યમાં અને ભલાઈમાં વિશ્વાસ આણવો અને ભલાં કામ કરવાં એ જ સ્વર્ગની કૂંચી છે.”
કહે છે કે આ ઉપદેશકો, જે લોકોને ઉપદેશ કરવા તેમને મોકલવામાં આવતા તે લોકોની જ ભાષા બોલવા માંડતા અને તે જ ભાષામાં તેઓ તેમને સમજાવતા હતા. મહંમદસાહેબને જ્યારે આ વાતની ખબર પડી ત્યારે તેમણે કહ્યું “અલ્લાના બંદાઓ પ્રત્યેનો અલ્લાએ બતાવેલો તેમનો સૌથી મોટો ધર્મ (ફરજો એ જ છે* (ઇબ્દ સાદ, ૧૦)
. Life of Mohammad, by Mirza Abul Fazal, p. 144.
3. The Preaching of Islam, by T. W. Arnold, p. 25. હ૫
