________________
અંતિમ દિવસો
૧૨૩ પ્રિય હતો અને મૃત્યુમાં પણ પ્રિય છે!” પછી, “તું મારાં મા અને બાપ બંને કરતાં પ્રિય હતો. મેં મૃત્યુનાં કડવાં દુઃખો ચાખી લીધાં. અલ્લાની નજરમાં તું એટલો કીમતી છે કે તે તેને આ પ્યાલો બીજી વાર પીવા નહીં દે.” એમ કહીને તેમણે મહંમદસાહેબના મોં પર ફરી ચુંબન ક્યું અને પછી મોં પર ચાદર ઢાંકીને તેઓ બહાર ચાલ્યા આવ્યા.
બહાર આવીને અબુ બકે લોકોને કુરાનની બે આયતોનું સ્મરણ કરાવ્યું. એક એ આયત જેમાં અલ્લાએ મહંમદને કહ્યું છે: “ખચીત, તું પણ મરણ પામશે અને આ બધા લોકો પણ મરણ પામશે.” અને બીજી આયત આ: “મહંમદ એક રસૂલ છે; એથી વિશેષ કાંઈ નથી. ખરેખર તેની પહેલાંના સ પેગંબરો મરતા આવ્યા છે. તો પછી જે એ મરી જાય કે માર્યો જાય તો શું તમે તમારા ધર્મથી વિમુખ થઈ જશો?” ત્યાર પછી અબુ બકે સ્પષ્ટ શબ્દોમાં કહ્યું: “જે કોઈ મહંમદની પૂજા કરે છે તેણે જાણવું જોઈએ કે મહંમદ ખરેખર મરી ગયા. પરંતુ જે કોઈ અલ્લાની ઇબાદત કરે છે તેણે જાણવું જોઈએ કે અલ્લા જીવે છે અને કદી મરતો નથી”
અલી, ઓસામ, ફજ અને કેટલાક બીજાઓએ મળીને મહંમદસાહેબને નવડાવ્યા. તેઓ મરણ પામ્યા ત્યારે તેમના શરીર પર જે કપડાં હતાં તેની ઉપર બે બીજી ચાદરો લપેટવામાં આવી. સૌથી ઉપર યમનની એક કિનારીદાર ચાદર ઓઢાડવામાં આવી. ૨૪ કલાક સુધી લાશ એમ જ રાખવામાં આવી. બીજે દિવસે મંગળવારે નગર અને બહારના સૌએ, સ્ત્રીઓ અને બાળકો સુધ્ધાંએ, આવીને પેગંબરના મુખના અંતિમ દર્શન કર્યા. અબુ બક અને ઉમરે જનાજા(સ્મશાનયાત્રા)ની નમાજ પઢાવી. તે જ દિવસે સાંજે આયશાની કોટડીમાં જે જગ્યાએ એમની આંખ મીંચાઈ હતી એ જ જગ્યાએ તેમનું શબ દાટવામાં આવ્યું.
હજરત અબુ બક્રનું કથન છે કે, મહંમદસાહેબ કહ્યા કરતા હતા કે: “નબીઓનો કોઈ વારસ (એટલે તેમના પછી તેમની માલમિલકતની માલિક) નથી હોતો. તેઓ જે કાંઈ મૂકી જાય તે ગરીબોનું છે” (બુખારી, મુસ્લિમ, અબુ દાઊદ, નસાઈ)