________________
૩૧
સેનાની મરઘી
“બેન, હલ તે કપાસિયાના તેલને બને ! છોકરાંને ઉધરસ થાય !” સમુવહુએ બાળકને હેશે હે હલવો ખવરાવતાં જરા ટકોર કરી. એની કાતર જેવી જીભથી આટલું બોલ્યા વિના ન રહેવાયું!
ન જોયાં હોય તે ચેખાં ઘી ખાનારાં ! છે શરીર પર લેહીને છાંટો ! અને મને જુઓ!” શણગાર શેઠાણીએ પિતાને માંસલ બહુ ઊંચે કર્યો.
બેન, એ તે મને સુવાવડાએ ચૂસી લીધી, નહિ તે કુંવારી હતી ત્યારે જેવી હતી તમારે ? બે ભેંશુંની છાશ એકલી ઘમકાવી નાખતી !' સમુહુએ પિતાના ભૂતકાળનું ગૌરવ રજૂ કર્યું.
જુઓ ! અમારી મુંબઈમાં તે અમે ચોખ્ખું ઘી વાપરીએ! ચોખ્ખું એટલે ભેળસેળ વગરનું–વેજીટેબલ ! ધંધામાં હજારોની ઊથલપાથલ કરનાર “એ” કહે છે કે આપણે વાણિયાના દીકરા હજારનાં દાન કરી દઈએ, પણ છેતરાઈને પૈસા પણ ન આપીએ. આપણે એ રીતે મૂખ નથી બનવું : ગાયના દામ આપી ગેધે નથી લે ! એક તે ભાલ ખરાબ લાવે ને ભાવ ચારગણું આપવા. એના કરતાં ચોખ્ખું “ડાલડા” શું ખોટું ? ફિલમમાં “ડાલડા ના કેટલા ગુણ બતાવે છે, બેન !” શેઠાણીએ પૂરું ભાષણ આપ્યું !
ફિલમ-બિલમ તે તમારા શહેરમાં રહી. અમારે તે ઘરમાં જ રોજ ફિલમ્ થતી હોય છે, બેન !”
તમને કાઠિયાવાડીઓને જિંદગીની જ સમજ ક્યાં છે? અમારી મુંબઈમાં તે અમે એક અઠવાડિયામાં બે વાર તે ફિલમમાં જઈએ, જઈએ ને જઈએ! સંસાર ને છોકરાં તે ભવનાં લાગ્યાં! દર રવિવારે ભાયડા સાથે પાટીની ભેળ જમી, પુરે હિતમાં પાતરાં-ખમણ ખાઈ પછી ફિલમમાં જઈએ. બુધવારે બપોરે ત્યાંના ફિલમવાળા બૈરાંના “શે.” રાખે એમાં બહેનપણીઓ સાથે જઈએ! આપણો પણ જીવ છે ને!”