________________
કંચન ને કામિની
૧૭
દુનિયાદારીની જાણકાર માતાની શિખામણ મુજબ મેનાએ પૂરતી કાળજી રાખી ભરેલી બહેનનાં કપડાં–લત્તાં થોડાંઘણું દાન કરી દીધાં, થોડાંઘણું સાચવીને પેટીમાં મૂકી દીધાં. મૃત બહેનની કોઈ નિશાની
ક્યાંય પણ ન રાખી. મનસુખને પણ આખો દિવસ કામમાં પરેવી રાખવા માટે બાપને કહીને કામકાજને ગંજ ખડકાવ્ય. આંબાની રૂડી ડાળે વસતા મેના-પોપટ જે મેના-મનસુખને સંસાર સુખી રીતે ચાલવા લાગે.
મા એ જોઈને કહેતી : “હાશ, હવે દીકરીનું સુખ જોઈ દિલ કર્યું. દુનિયામાં મહેનત કર્યા વગર કંઈ મળે છે ? સેવામાં જ મેવા!”
એ મહેનત” શબ્દને મર્મ શોધવા જતાં, એ રસ્તે નકરાં માનવ હાડપિંજરે ખડાં હતાં. સંસારનું વાસ્તવ નગ્ન ચિત્ર ત્યાં હતું. એને મર્મ શોધવા કોઈ મહેનત ન કરતું, તે આપણે શા માટે કરવી ?
[૪]. વર્ષાની ઋતુ હતી. ઝરમર ઝરમર મેહુલે વરસી રહ્યો હતે. આંબાની ડાળ પર મેના-પોપટ પાંખમાં પાંખ ભિડાવી બેઠાં હતાં. અહીં રૂડા ઘરમાં, ઘરનાં દ્વાર બિડાવીને, અંતરનાં દ્વાર ખેલીને રૂપાળી હીંડોળાખાટે મનસુખ અને મેના હીંચી રહ્યાં હતાં. પૂનમના ચાંદ જેવું ગેરુગેરું મેનાનું મુખ ને કપાળમાં કરેલ મેટે ચાંલ્લે મનસુખના મન ઉપર કામણ કરી રહ્યો હતે.
“મેના, આપણે કેવાં સુખી છીએ ? ”
મેનાએ કંઈ જવાબ ન આપે, એ મનસુખની ગોદમાં લપાઈ ગઈ. સુંવાળા સુગંધિત મસ્તક પર મનસુખના હાથ અને આંખ ફરી રહ્યાં. મેનાને ગેરાગોરા ગાલ પર કુંકુમની રતાશ ઊડી આવી. એ રતાશને પી લેવા મનસુખે હોઠ નમાવ્યા. ત્યાં એની નજર એના ગાલ પરના હૃદણ પર ગઈ.