________________
કામ ને પ્રેમ
૨૧૭
જે ધમાલ રહે છે, તે કેટલી સમી જાય? દેશ કેટલે આબાદ, સમૃદ્ધ ને ઉન્નત બને? કેટલા કેયડા ઊકલી જાય? કેટલી સમસ્યાઓ સરળ થઈ જાય? માબાપનો જુલમ, કન્યાઓના વિજ્ય, વરના વિક્રય, સાટાં તેઢાં, સાસુના જુલમ, અનાચાર, અત્યાચાર, સ્ત્રી વિષેની નિંદા, પુરુષ વિષેની શંકા, અરે, આ વેશ્યા સંસ્થાની નાબૂદીને ઉપાય પણ આમાં રહેલો છે !”
સુશીલાની જબાન ઉદ્ધારકની હતી. નવલ એ બંનેને કેઈમહાન ફિરસ્તાઓના રૂપમાં નીરખી રહ્યો.
. ઑફેસરે જોરથી હાથ હલાવતાં કહ્યું : “રસોઈ અને બાળઉછેરઆ બે કાર્યોએ હિંદની તમામ સ્ત્રીશક્તિને રૂંધી નાખી છે. આજે સ્ત્રીઓ એમાંથી છૂટી થાય, જાહેર રસોઈધરો ને જાહેર પ્રસૂતિગૃહનો ઉપયોગ કરે; તે દેશના નવનિર્માણમાં કેટલી તાકાત આવી મળે ? હિંદની પિસાતી, ચૂસાતી, ઘરના ચાર ખૂણે ગુલામી જીવન ગાળતી સ્ત્રી સમાજનો ઉદ્ધાર થતાં પછી કેટલી વાર! ને પછી તે જે હાથે મુલાવે પારણું તે જગત પર શાસન કરે !”
ઑફેસર સાહેબે છેલ્લે ધડાકે કર્યો, ને સુશીલાને કોમળ હસ્ત હાથમાં લઈ ખૂબ દબાવીને હસ્તધૂનન કર્યું, ને વિદાય લીધી.
એ પછી તે દિવસ ને રાત ખૂબ ઉત્સાહમાં વીત્યાં. પરસ્ત્રી સામે સદા ભીરુ બની જતો નવલ હવે હિંમતબાજ બન્યો હતો. પતંગિયાં પકડવામાં કુશળ બન્યા હતા.
એક રાતે સુશીલાએ અચાનક નવલને બેલા
અરરર...નવલસિંહ, મારા પેટમાં સખ્ત દર્દ થાય છે.” ને સુશીલા એકદમ નવલના શરીર ઉપર ઢળી પડી. હાથી કમળની કળીને ઊંચકી લે તેમ, નવલે સુશીલાને ઊંચકી લીધી. મખમલ જેવા મુલાયમ
