________________
ચૌદશિ.
૧૪૯
બાજુ ધૂળમાં રમી રહ્યાં હતાં. કેટલાક ગાંધીવાદીઓ કહેતા કે હિંદ ગામડામાં વસે છે, પણ ગામડાં નજરે નીરખનારથી અજાણે બેલાઈ જતું કે “હિંદનું દુર્દેવ ગામડામાં વસે છે.”
આ ખાબોચિયાં વચ્ચેથી એક નાની કેડી ગામમાં ચાલી જતી હતી. મામા-ભાણેજની જોડી એ રસ્તે આગળ વધી. ગામમાં ભાંગેલી તૂટેલી ચારેક દુકાન હતી. આ દુકાને જ આ ગામની ધીરધારની પેઢીઓ કે બૅન્કો હતી. આમાં પાનાશેઠની દુકાન આગળ પડતી હતી. મામા-ભાણેજ બંને ત્યાં આગળ આવી પહોંચ્યા. સ્ટેશન માસ્તરને જોતાં પાનાશેઠ ઊઠી સામે આવ્યા, અને એમને ગાદી પર બેસાડ્યા.
આ ભાઈ કણ છે?” શેઠે રમણીક સામે આંગળી કરી પરિચય માગ્યો.
મારો ભાણેજ છે. મુંબઈથી હવાફેર માટે આવ્યો છે. ગામડાં તે એમને મન નવાઈ! આ કેમેરે લાવ્યો છે. કહે છે કે ગ્રામ્યજીવનની છેડી છબીઓ પાડવી છે. ભાઈ, આ તે મુંબઈના રહેવાસી !”
“હા માર્ગે મુંબઈ! અલ્યા ભાઈ કહે છે કે મુંબઈ તે પાણીમાં છે, એ વાત સાચી ? મુંબઈ તે ઈદરાપુરી કહેવાય છે.”
ના, ના, શેઠ! મુંબઈ નીચે અને ઉપર પાણી; એમ વસેલું છે. રમણકે આ જાડી બુદ્ધિવાળા શેઠની મશ્કરી કરી. એ સાથે કેમેરે લાવ્યો હતે. ગામડાં ગામનાં દશ્યોના ફોટા લેવાને બહાને એણે પાનાશેઠનો પણ ફેટો લઈ લીધો.
શેઠ તે ખુશ ખુશ થઈ ગયા. ટેશથી ફેટો પડાવ્યો. શેઠની મોટી આગળ પડતી ફાંદ, બેંતાલીસેક વર્ષની અવસ્થા, બેંતાળાં આવવાથી જરા કાચી થયેલી નજર, દશ બાર દિવસે પાડોશના ગામને હજામ ગામમાં વધુ કરવા આવતા હોવાથી વધેલી ઠીક ઠીક દાઢી!