________________
૧૪૪
કંચન ને કામિની આપણાથી બીજું કંઈ ન થાય. મારે એવું ધન હરામ છે!”
ત્યારે પાનાશેઠથી આવી છોકરીને ભવ બગાડાય એ બરાબર? ખોટું લાગે તે માફ કરજો જ્યારે એક ન કરવા જેવા કામમાં પડ્યા, અને જ્યારે એક માણસ રૂપિયા ખર્ચવા ઊભું થયું છે ત્યારે આપણે. શા માટે મૂર્ખ બની બેસી રહેવું ? આટલી કોથળીઓ ન સમું-ન -વહાલું એમાં લૂંટાશે, તે એકાદ તમારે ત્યાં આવે તો શું ખોટું? એ ને બદલે ત્રણ કોથળી આપવી પડી હતી તે ઝખ મારીને આપત કે નહિ?”
આમાંના બે જણ પાનાશેઠના જરા દૂરના સગા હતા. છતાં સગાઈ પૈસાના ક્ષેત્રમાં રહેતી સ્પર્શતી. આ વાત બધાના ગળે ઝટ ઊતરી ગઈ. તેઓએ આખરે એ પણ નકકી કર્યું કે પાનાશેઠ ગરજુ ભાણસ છે. ગરજ સરી જાય પછી વૈદ્યને વરી માની લે ? એટલે કાલ ઉધારે ન રાખે. આજે રોકડા કરી જ લેવા. પછી લાગશે એવા દેવાશે. કંઈ આ રૂપિયા કાઈના ચોપડે જમા-ઉધાર તે થવાના નથી! એ તે રાતે સાડલે રાંડ ને પાશેર લઈ ગઈ ખાંડ, એવું જ ચાલે.
આટઆટલી કહેવત ને શિખામણે સ્મરણમાં લાવી સહુએ નક્કી કર્યું કે પાનાશેઠ પાસેથી ચાર કથળી લેવાની. ત્રણ કામમાં જાય. એકમાંથી ચાર ભાગ પડે. ભાગે આવતા અઢીસે અઢીસે ચૂપચાપ વહેંચી લેવાના.
આ અઢીસેના જેસમાં “ટરેટની મહામેંઘી ચા મંગાવી બધાએ પીધી. પાનબીડાં ને ગોફલેકની સિગારેટુંના પણ “ટેસડા” કર્યા. પાનાશેઠને જે રીતે વાતો કરવાની હતી, તે બધી બરાબર ગોઠવી લીધી.
મહેમાનોએ ઘેર પહોંચી પાનાશેઠને જ્યારે બધી વાત કરી ત્યારે શરૂ શરૂમાં ચાર કોથળીની રકમે એમને ચમકાવી દીધા; પણ મહેમાનેએ જરાક છૂટથી કન્યાનાં વખાણ કરવા માંડ્યાં ત્યારે શેઠને
