________________
છેલું વીલ
૧૦૫ જોવા મળ્યો. એ રાતે ઊંઘ ન આવી. થોડુંક દાવાઅરજી જેવું લખાણ લખ્યું હતું. તે રાજની કચેરીને બન્ને સવારે એક છાપ પર મેકલ્યું.
ત્રીજે દિવસે તે એણે ચમત્કાર સર્યો. છાપું ગામમાં આવ્યું કે કચેરીમાં ફફડાટ વ્યાપી ગયો. છાપું એટલે જાણે મહાકચેરી! સરકારી કચેરીથી પણ મોટી કચેરી ! ચકુભાઈ પિતે એ રસ્તેથી નીકળી મરિયમ બૂને આશ્વાસન આપી ગયા. મને લાગ્યું કે છાપાં બહુ અસર કરનાર છે. તેમાં પ્રગટ થયેલો એક લેખ તલવાર કે બંદૂકો કરતાં વધુ અસર ધરાવે છે.
મને ઉત્સાહ વ્યાપો. સેનાના જીવન પરથી એક દર્દભરી કથા લખી. વર્તમાનપત્રોમાં મોકલી. એ પ્રગટ થઈને ખૂબ પ્રશંસા પામી. એક પ્રકાશકે તે એ વાર્તાને પુસ્તક રૂપે પ્રગટ કરવા માગણી કરી ને થોડાક રૂપિયા પણ મોકલ્યા.
“એક દહાડો મેં નિર્ણય કર્યો કે મારા આદર્શો મુજબ સાહિત્યસર્જન કરવું ને એ માટે સ્વતંત્ર રીતે સાહિત્યોપાર્જનની કમાણું પર જ જીવવું.
મારા મિત્ર ચેતવ્યો કે “અલ્યા, “ કલમને ખોળે' એ વિચાર દેખાવમાં ભારે રૂડે છે, બાકી તે નર્મદ જેવા વીરની ગરદન કપાઈ ગઈ તે તું કિસ ખેતકી મૂલી ! માટે ડાહ્યો થઈને નોકરી કર ને બચતના વખતે કલમ ધસ્યા કર. સર્વે ગુણાઃ કાંચનમાશ્રયન્ત-સે ગુણ સેનામાં. પૈસા પાસે હશે તે પાંચમાં પુછાઈશ ને તારી વાતને વજન મળશે, બાકી ઘણી ભૂખડી- બારશો-હજામે અસ્ત્રા ઘસે–એમ કલમ ઘસ્યા કરે છે. કોઈ એમનું સાંભળતું નથી.
“વાત સાવ સાચી હતી. મારું મન બેસી ગયું. વાણિયાના દીકરાને વળી વાયદાના બજાર સાંભળ્યા. સટ્ટાની સેનાની મેડીએ યાદ આવવા લાગી. લાડી, વાડી ને ગાડીની બધી જોગવાઈ ત્યાં દેખાવા લાગી. પણ ત્યાં તો બનવાકાળ !