________________
કચન ને કામિની
સાનાં અમારે ત્યાં દળણું-પાણી કરતી. પણ એ વખતની સેનાં તે આજની સેાનાંમાં પરિવર્તન હતું. મેં ભારે। ઉપડાવ્યો તે સાથે સાથે ચાલ્યે. મથુર પટેલ સાથે વાત કરવાનું કંઈ મન ન થયું. એણે ઘેાડી ચોળાફળી લેવા કહ્યું, પણ મને જાણે એમાં રસ હણાયેા લાગ્યા.
૧૦૨
રસ્તે જતાં સાનાંએ થાડીધણી વાતો કરી ઃ
ભઇલા, હવે પેટ ભરવાં દોહ્યલાં થયાં છે ! ગામમાં મેડીમાળિયાં વધ્યાં એમ દુખના દી આવ્યા. આ નળ ધાલ્યા ને અમારું તે પાણી ભરવાનું રહ્યું. આ દળવાની ઘંટી આવી ને અડધી રાંડીરાંડેને કમાતે મારી. ભઈલા, મારાય ધધા ટળ્યા. વળી આ ધાસ-પૂળા કરીને ચલાવું છું, તેમાંય ઊંચ વર્ષોં તે ઢોર કાઢી નાખ્યાં. નીચ વણુ તા જાતે ચાર લેવા જાય, પણ પેલા ખાટકી લેાકેા હજી ઠીક ઠીક ભાવ આપે છે.'
"
¢ પણ સાનાં એન, મને ભાઈ સમજે તે પૂછું? આ તે તારી તે મારી વચ્ચેની વાત છે,' આત્મીય બનતાં મેં પ્રશ્ન કર્યાં.
· હવે પૂછી વાત ! તારા પૂછ્યા પહેલાં સમજી ગઈ છું. જો માણુકા શહેરમાં ભણે છે. શહેરનું ભણતર એટલે ખરચના ખાટલા ! મહિને પાંચ મેાકલવા પડે છે. લાવવા કયાંથી ? તે મારી પાસે શું માલમિલકત છે, તે મને કૈાઈ ધીરે? મથુર પટેલ ભલેા છે. બે મહિના તે એમ ને એમ આપ્યા પછી...ભાયડાની જાત ને વળી વાંઢા. મે' એની માગણી સ્વીકારી. બાકી તો તું જો તે-મારા સરખી ખીજીને તેા એકભવમાં અનેક ભવ થાય છે. મારે તે આ મૂઆ મથુરીઆ વગર ખીજા ભાઈ-ભપ છે. જૂ ું ખેલતી હેાઉ તા મા જોગણી મને ભરખે ! મારા એકના એક......'
કે હાં, હાં, સમ ખાવાની જરૂર નથી.' ને કેડથી ભાંગેલા જેવા
