________________
કંચન ને કામિની
દાદા ખીલી ઊઠતા ને બેલતા. “જેમને જિંદગી આખી પાલવ્યા, ઢેરઢાંખર, ખેતરપાદર, આબરૂ ને ઘર આપ્યાં, તે આપણને બે ચાર વર્ષ પાલવશે, એમાં તે શું પાડ કરશે ? બાકી હું કંઈ પુત્રના બારણામાં પાંજરાપોળના ખોડા ઢોરની જેમ પડ્યો રહી, આપ્યું ખાનાર આદમી નથી. હાથે પગે સાજાતાજા ભગવાન ઉપાડી લે, એટલે રંગ રહી ગયો સમજો !”
આવા તેજસ્વી દાદા ! ગમે તેમ પણ દાદાની આ ઈચ્છા મોડી મોડી પણ ફળી. એમને ત્યાં ચૂંદડીની ઓઢનારે અવતાર લીધો. દાદાએ ઘરમાં કંસાર રંધાવ્યો. શેરીમાં ગેળ વહેંચાવ્યો. દીકરીને વળી જન્માક્ષર કેવા ? ઘેર જોશી તેડવા કેવા ? દાદાએ દીકરીના જન્માક્ષર કરાવ્યા ને નામકરણ કરતી વખતે કહ્યું
જુઓ, નામ એવું પાડે કે કોઈની નજર ન પડે. મારે એ સાત ખોટની છે !'
સહુએ નામ પાડ્યું સાંકળી.
દાદા ખુશ થઈ ગયા. કહે, “વાહ, ભારે નામ. મારા સંસારની એ સાંકળ. બસ લે, આજથી નીમ લીધું કે સાંકળીના રૂડા વિવા ઊજવી, સંસારમાંથી જીવ ખેંચી લઈશ. પછી આપણે ભલા ને દેરાંઅપાસરા ભલા !”
દાદાએ ભારે લાડથી દીકરીને ઉછેરી. સાંકળી બા ઉંમરલાયક થતાં દાદા પડે વર ને ઘર શોધવા નીકળ્યા. અને ભલા આવા પ્રતાપી દાદા જેને ઘેર જઈને કહેણ મૂકે, એ તે સાક્ષાત લક્ષ્મીને સામે પગલે ચાંલ્લે કરવા આવી જ સમજે ને !
સાંકળીબા માટે ઘર ને વર પસંદ થઈ ગયાં. ખોરડું મોટું, ગામ મોટું નામ મેટું, વો ભારે, મૂરતિયો જુઓ તો કેલૈયા કુંવર જેવો.
