Page Text
________________
सर्ग १४ श्लो० १५९ - १६१]
हीरसौभाग्यम्
५४१
રસ રેલાયા અર્થાત્ પ્રગટ થયા. તે આનંદરસનું સાંગોપાંગ વણુન કરવા માટે બૃહસ્પતિની વાણી પણ સમથ ન ખની, તેમજ કવિ-શુક્ર પણ તેની કવિતા રચવા માટે નાકામિયાખ બન્યા; અર્થાત્ કેાઈ અપૂર્વ આનંદ પ્રાપ્ત થયા. ।। ૧૫૯
ततः प्रदित्सुर्गुरवे स किंचनात्मनो घनो भूभवनाय नीरवत् । प्रणीतवान्सप्रणयं गिरां गृहं मुखारविन्दं वसुधावधूवरः ॥ १६० ॥
ततो गोष्ठीकरणोद्भूतानन्दरसानन्तरं सोऽकब्बर एव वसुधावधूवरः भूमीभामिनीभर्ता सप्रणयं सस्नेहं याच्यासहितं वा । 'प्रणयः स्नेहयाच्ञयोः' इत्यनेकार्थः । यथा स्यातथा मुखारविन्दं वदनकमल गिरां वाचां गृह वासस्थानं प्रणीतवान् चकार । नृपः किं कर्तुमिच्छुः । गुरवे हीरविजयसूरये आत्मनः स्वस्थ किंचन आत्मीयं वस्तु किमपि प्रदित्सुः प्रदातुमिच्छुः । किंवत् | नीरवत् । यथा घना धाराधरो भूभवनाय पृथ्वीलोकाय जलं दातुमिच्छति तथा अकब्बरोऽपि प्रभवे वाजिवारणादि दातुमुत्कण्ठितो बभूवेत्यर्थः ॥
ક્લાકા
જેમ મેઘ જગતને જલ આપવા ઇચ્છે, તેમ અકબર બાદશાહ આચાય દેવને પેાતાની પાસે રહેલી સંપત્તિ આદરપૂર્વક આપવાની ઇચ્છાથી ખેલ્યા. ॥ ૧૬૦ ૫
परश्शताः कौतुकिना पयोनिधिं प्रमथ्य कृष्टा इव जन्हुना पुन: । स्फुरन्ति तेऽमी मम मत्तकुम्भिनः प्रभोऽभ्रमूवल्लभलक्ष्मिलम्भिनः ।। १६१ ।
हे प्रभो, ते प्रसिद्धाः प्रबल प्रत्यर्थिपृथिवीपालदलविदलनेापार्जितानेकबिरुदा मदोद्धता मे मम अभ्रमः नामा हस्तिनी तस्या वल्लभ ऐरावणः । ' अभ्रमूवल्लभारूढं निशः शेषे कदाचन । स्वप्ने महेन्द्रमद्राक्षीत्पृथा पृथुमनेोरथा ॥' इति पाण्डवचरित्रे । तथा 'गजानामभ्रमूपतिः' इति । काव्यकल्पलतायां च । तस्य लक्ष्मीं शोभां लभन्ते इत्येवंशीलाः । 'लक्ष्मिर्लक्ष्मी हरेः स्त्रियाम्' इति । तथा 'चरणक्ष्मिकरग्रहणोत्सवे' इति जिनप्रभसूरिकृतऋषभनम्रस्तवेऽपि च । तथा 'स्वस्थानात्पदमात्रमप्यचलतो विन्ध्यस्य चानेकशो जायन्ते मदपालित" 'श्रीलम्भिनः कुम्भिनः' इति वक्ते लम्भितः 'लभेर्धातोः सार्वधातुकपरोक्षार्थवर्ज यथाप्रयोगं नुम् इत्यनुस्वारः' इति प्रक्रियायाम् । गजा हस्तिनः स्फुरन्ति स्फूर्ति दधते । उत्प्रेक्ष्यते— कौतुकिना कुतूहलाकलितेन जन्हुना नारायणेन चतुर्दशरत्नकर्षणाल्लुब्धास्वादतया पुनर्द्वितीयवार पयोनिधिं समुद्रं प्रमथ्य विलोडयित्वा परश्शताः शतात्परे सहस्रशः कृष्टा निष्काशिता इव ऐरावतभ्रातरः ॥
| SR No. | 005969 |
| Book Title | Heersaubhagya Mahakavyam Part 03 |
| Original Sutra Author | Devvimal Gani |
| Author | Sulochanashreeji |
| Publisher | Kantilal Chimanlal Shah |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 444 |
| Language | Gujarati, Sanskrit |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 9 MB |