________________
सर्ग १४ श्लो० ७१-७३]
हीरसौभाग्यम्
४९७
पराण्यन्यानि बौद्ध-नैयायिक-सांख्य-वैशेषिक-नास्तिक-जैमिनीयादीनि दर्शनानि स्पृशन्त्यनुभवन्त्याद्रियन्ते इति परदर्शनस्पृशः परपाक्षिका मया विशेषात् स्वप्नागल्भ्यप्रकल्पितानल्यप्रश्ननिर्वाहकरणाप्रावीण्यप्रगुणीभवद्भरितममन्दाक्षविलक्षीभवनपरिज्ञानाद्वेषिता दृष्टाः परं तेषु तत्तद्दर्शनेषु कश्चन वाचंयमचक्रिणः हीरसरेः सद्दक् तुल्यो न व्यलोकि न निरीक्षितः । युक्तोऽयमर्थः । मृगेषु हरिणेषु मध्ये कोऽपि कश्चिदपि मृगेन्द्रस्य केसरिणः संनिभः साधारणोऽस्ति । अपि तु न कोऽपि ॥
શ્લોકાથ
મેં, બૌદ્ધ, નિયાયિક, સાંખ્ય, વૈશેષિક, મિમાંસક અને નાસ્તિક એ દર્શનના વિશારદને શોધ્યા પરંતુ તે બધામાં આ આચાર્યસમાન અન્ય કઈ જોવામાં આવ્યું નહીં. ખરેખર હરણમાં ક્યાંય સિંહનું દર્શન હેઈ શકે ! અર્થાત્ નહીં જ. એ ૭૧ છે
स्ववासयोग्यां बसतिं न कुत्रचिनिरीक्ष्यमाणैरवसादिभिर्गुणैः । स्वयंभुवाभ्यर्थ्य निवस्तुमात्मनां मणिर्मुनीनां किमकारि मन्दिरम् ॥ ७२ ॥ हे शेख, गुणैः शमदमार्जवमार्दवादिभिरभ्यर्थ्य बढी प्रार्थनां कृत्वा आत्मनां स्वेषां निवस्तु नितरां समकाल सरेकत्र संभूय वासं विधातु स्थातु स्वयंभुवा ब्रह्मणा क; पावें । उत्प्रेक्ष्यते-मुनीनां मणिः सरिरत्न मन्दिर वसतिः किमकारि निर्मापितेव । गुणैः किं कुर्वाणैः । कुत्रचित्कस्मिन्नपि स्थाने स्वेषामात्मनां वासस्य निवसनस्य योग्यामुचितां वसतिं वासवेश्म नैव निरीक्ष्यमाणैरपश्यद्भिः अत एव वासादिभिरेव मेदस्विभिः॥
શ્રોકાર્થ
શેખ, મને લાગે છે કે અમદમાદિગુણોયે પિતાના નિવાસને ચોગ્ય અન્ય કોઈ સ્થાન નહીં જેવાથી બધાયે એકત્ર થઈને બ્રહ્મા પાસે માગણી કરી હશે કે અમારું નિવાસસ્થાન આ આચાર્ય ભગવંત જ હા ! ૭૨
असौ मुहुर्मीनभुजः शनेः फलं मयानुयुक्तोऽपि न किंचिदूचिवान् । यतः क्वचिद्गुरसंगरो महान्भवेत्सुराणामचलोऽपि चाचलिः ॥ ७३ ॥ हे शेख, असौ हीरसूरिमया चतुर्दिक्चक्रचक्रिणा मुहुरं वारं मीनभुजो मीनराशेभोक्तः शनेः शनैश्चरस्य फलं भूपजनपदद्विपदचतुष्पदादीनां क्षेमाक्षेमनिर्माणलक्षणमनुयुकोऽपि पृष्ठोऽपि सन् किंचित्किमप्यंशमात्रमपि नोचिवान्न बभाषे । यतः कारणान्महानुत्तजनः क्वचित् क्वाप्येकान्ते पर्षदि वा भङ्गरसंगरो भजनशीलप्रतिज्ञः निर्मुक्ताङ्गीकारः हि० सौ० ६३