________________
सर्ग १७ : श्लो० १३८-१३९]
हीरसौभाग्यम्
મેં સર્વ પ્રાણીઓને પિતાના આત્માની જેમ ન ગયા હોય, તે મારું પાપ મિથ્યા થાઓ'.
| ૧૩૭ છે
अमर्षणेनेव रुषा हसेन वैहासिकेनेव च भीरणेव । भयेन लोभेन च गृनुनेव मया यदप्यल्पमजल्प्यलीकम् ॥ १३८ ॥
यम्मया इह भवे परभवे वा यदल्प स्तोकमप्यलीक' मिथ्यावाक्यमजल्पि भाषितम् । कया। रुषा रोषेण । केनेव । अमर्षणेनेव क्रोधनेनेव । यथा कोधातुरेण क्रोधेनालीक जल्प्यते । पुनः केन । हसेन हास्येन । केनेव । वैहासिकेनेव | यथा स्वभावातिभीरुकेण मषा भाष्यते । च पुनः केन । लोभेन तृष्णया । केनेव । गृध्नुनेव । यथा लोलभेन लोभामिभतेनासत्य निगद्यते ॥ इति द्वितीयव्रते मृषावादालोचनम् ॥
પ્લેકાર્થ
મેં આ ભવ કે પરભવમાં ક્રોધી માણસની જેમ ક્રોધથી, વિષકની જેમ હાસ્યથી, ડરપકની જેમ ભયથી, અને લેભાન્ય મનુષ્યની જેમ લેભથી અલ્પ પણ મિથ્યા ભાષા બેલી હોય, તે મારું પાપ મિથ્યા થાઓ'. ! ૧૩૮
ऋक्थ परेषां परिमोषिणेव मया कथ चिद्यददत्तमात्तम् । प्रयोजने सत्यपि यत्तणाद्य क्वचिद्विनादेशमुपाददे च ॥१३९ ।।
यन्मया कथं चित्केनापि प्रकारेण अदत्त केनापि स्वामिना अविश्राणित परेषामन्येषामक्थं द्रविण धनमात्त गृहीतम् । केनेव । परिमोषिणेव । यथा तस्करेणादत्तं परद्रव्यमादीयते । च पुनः प्रयोजने कार्य सत्यपि विद्यमानेऽपि कृत्ये आदेश स्वाम्यस्वामिना अनुज्ञां विना तृणाद्य तृणशलाकाप्रमुख कचित्कुत्रापि स्थाने उपाददे जगृहे स्वय' स्वीकृतम् ॥ इति तृतीयव्रते अदत्तादानालोचनम् ॥
પ્લેકાર્થ
મેં ચારની જેમ કંઈ પણ પારકું દ્રવ્ય ગ્રહણ કર્યું હોય, પ્રજન પડવાથી માલિકની આજ્ઞા લીધા સિવાય તૃણ શલાકા આદિ કંઈ પણ વસ્તુ ગ્રહણ કરી હોય, તે મારું પા૫ મિથ્યા થાઓ.” છે ૧૩૯