________________
सर्ग १७ : श्लो० १०४-१०५]
हीरसौभाग्यम्
८२५
શ્લોકાઈ
આચાર્યદેવે પિતાના ગુરુ શ્રીવિજયદાનસુરીશ્વરજીના નિમિત્તે ઉપવાસ, એકાસણું, આયંબિલ, પછી ઉપવાસ, એકાસણુ, આયંબિલ પછી ઉપવાસ, એકાસણુ અને આયંબિલ આ રીતે સતત તેર માસ સુધી તપ કર્યું હતું. તે જાણે પોતાના ગુરુદેવની ગ્રહણશિક્ષા અને આસેવનશિક્ષાને વિસ્તારવા માટે ન હોય ! ! ૧૦૩
त्रिधा समाराधुमनाः समग्रज्ञानानि चैकादशयुग्ममासान् । तपांसि तीव्राणि चकार योगैः परीषहाजे तुमिवेहमानः ॥ १०४॥
' स सरिरेकादशानां युग्म येषु । एकादश द्वाभ्यां गुणिता द्वाविंशतिर्जाता । ताहशा. न्मासान द्वाविंशतिमासान्यावद्योगैरङ्गोपाङ्गादिसूत्राणां योगवहनैः कृत्वा तीव्राण्युपवासाः चाम्लादिरूपाणि तपांसि चकार कृतवान् । किं कर्तुमनाः । त्रिधा त्रिभिर्मनोवाकायलक्षण: कृत्वा समग्राणि मतिश्रुतावधिमनःपर्यवकेवल लक्षणानि पश्चापि ज्ञानानि समारामनाः सम्यगाराधयितुंकामः । उत्प्रेक्ष्यते -क्षुधा-तृषा-शीत-उष्ण-दंशमशक-अचेल-अरति-स्त्रीचर्या-निषचा-शय्या-आक्रोश-वध-याचन-अलाभ-रोग-तृण-मल-सत्कार-प्रज्ञा-अज्ञान-सम्यक्त्व रूपान द्वाविंशतिसंख्याकान् परीषहान् जेतुमीहमान इव ॥
પ્લેકાર્થ
આચાર્યદેવે અગિયાર અંગ અને ઉપાંગઆદિ સમ્યફજ્ઞાનની આરાધના માટે યોગેવહન પૂર્વક બાવીસ માસ સુધી સતત આયંબિલની ઉગ્ર તપશ્ચર્યા કરી હતી, તે જાણે બાવીસ પરીષહાને જીતવા માટે કરી ન હોય તે ૧૦૪
उग्रैस्तपोभियुनिशं त्रिमासी यत्सरिमन्त्रं विधिनारराध । श्रीशासनाधित्रिदशैर्वशीन्द्रः स्वयं स्वयंभूरिव सेव्यमानः ॥ १०५॥
यो वशीन्द्रो योगीश्वरः उग्रैः पारणकेष्वाचाम्लयुक्तचतुर्थषष्ठाष्टमादिरूपस्तपोभिरभिग्र हविशेषैः कृत्वा त्रिमासी मासत्रयीं यावत् धुनिशमहोरात्रं सूरिमन्त्रमाचार्यपदस्थापनगौ. समविद्यां विधिना सम्यक् तत्कल्पशास्त्रपूर्वाचार्यप्रोक्तप्रकारेणारराध साधयति स्म । कि हि० सौ. १०४