________________
७७८
होरसौभाग्यम्
[सर्ग १७ : श्लो० १९-२०
છે, લેકેમાં કહેવાતા પિતાના આવા અપવાદને દૂર કરવા માટે જાણે પવિત્ર શરું જય તીર્થની ઉપાસના માટે આવી ન હોય ! ! ૧૮.
या शान्तनूर्वीमघवाङ्गजानां - महामयापायवतां चतुर्णाम् । चिकित्सकीवात्र महीन्द्रमुक्ति
श्रीसंगमेऽपि प्रतिभूरिवाभूत् ॥ १९॥
या शत्रुजया नदी अत्र जगति महान्तः अतिशायिक्लेशापवादायशो विधायिनो ये आमयाः कुष्ठादिदुष्टरोगास्त एवापायाः कष्टानि विद्यन्ते येषां ते महामयापायवन्तस्तेषां चतुर्णा चतुःसंख्याकानां शान्तनुर्नामा इक्ष्वाकुवंशीय उर्वीमघवा महीमहेन्द्रस्तस्याङ्गजानां पुत्राणां चिकित्सकीवागदंकारिकेव अखिलव्याधिमूलोच्छेदकारिणीवाभूत जायते स्म । अपि पुनस्तेषां शान्तनुनन्दनानां महीन्द्रमुक्तिश्रीसंगमे राज्यलक्ष्मीस्तथा मोक्षलक्ष्मीस्सयोः संगमे मिलने अङ्गीकरणे प्रतिभूः साक्षिणीव संजाता । अयं संबन्धः शत्रुजयामाहात्म्ये सविस्तरोऽस्तीति ॥
પ્લેકાર્થ શત્રુંજી નદી શાંતનુ રાજાના ચાર પુત્રોના મહારોગોને દૂર કરવા માટે વૈદ્યરૂપ બની હતી અને તે ચાર પુત્રોને રાજ્યલક્ષમી તથા મેક્ષલક્ષ્મી મેળવી આપવા માટે સાક્ષીરૂપ (દલાલરૂપ) બની હતી. મે ૧૯ છે
तीर्थेषु पाथःप्रथितेषु गत्या
पृथक्पृथक्खिधति लोक एषः । शत्रुजयेतीव विचिन्त्य
सर्वतीर्थावतारा विधिना व्यधायि ॥ २० ॥
सर्वेषां भूर्भुवःस्वस्त्रयीभवानां नदीनदीपतिकूपपुष्करिणीदीधिकाहदकुण्डतडागपुष्करप्रभृतीनां तीर्थानां पुण्यस्थानकानामवतारोऽवतरणमनुप्रवेशो यस्यां तारशी शत्रुजयानाम्री निर्झरिणी विधिना प्रजापतिना व्यधायि विहिता । उत्प्रेक्ष्यते-इत्यत्रैव वृत्ते प्रोच्यमान विचिन्त्य प्रजापतित्वात्स्वप्रजायाः खेदकारणं करुणया हदये विचार्येव । इति किम । यत्पा थासु तदीयकुण्डसरःपुष्करप्रमुखेषु जलस्थानकेषु प्रथितेषु तीर्थतया विख्याति प्राप्तेषु सिद्धि