________________
सर्ग १४ श्लो० २४-२७]
हीरसौभाग्यम्
४७३
स्वकामुकी क्रियते । पुंसा किं कुर्वता । दुर्दुष्टोऽन्तोऽवसान' यस्य प्रान्ते कठिनः विपाको यस्य तादृशं दुःखं यस्यात्तद्विधाविषयागोरात् शब्द-रुप-गन्ध-रस-स्पर्शलक्षणपञ्चसंख्यकाव गुणादबिभ्यता संसारकारागारप्रपतनानन्तासातसहनादिमहाभीति बिभ्रता अत एव विगीताऽपमानितो मुक्तः सङ्गः पुत्रकलनधनादिकः सकलसंसारिकानुषङ्गः संसारिकस्नेहो येन । पुनः किंभूतः । कृपानुषतेन पृथ्वी-अप्-तेजो-वायु-वनस्पत्-त्रसरुपाणां षण्णां कायानां रक्षणलक्ष. णकरुणाकलितेन षट्कायगोकुलपालकेन समस्तयावजगञ्चराचरजन्तुरक्षाक्षमेणेत्यर्थः ॥ .
શ્લેકાર્થ જેને અંત દુઃખરૂપ છે તેવા દુખાનુષંગી વિષાથી દૂર રહેનારા, સર્વ સંગના ત્યાગી અને કરૂણાદ્ર હદયવાળા સજજન આત્માઓને સ્વર્ગલકમી સૌભાગ્યવતી સ્ત્રીની જેમ આપ આપ સ્વાધીન થાય છે. એ ૨૪
क्रमादुपक्रम्य समाधिना भवी भवं स मुश्चन्भजते महोदयम् । स्वलोहतां सिद्धरसेन संत्यजन्सुवर्णतां धातुरिव प्रपद्यते ॥ २५॥
स विषयविमुखो भवी ससारी जीवः क्रमात्परिपाटीतः स्वर्ग गत्वा प्रशस्तमर्त्यजन्म संप्राप्य उपक्रम्य चारित्रादिविशिष्टधर्माचरणोपक्रमं कृत्वा समाधिना शुक्लध्यानयोगेन भवौं संसारमुज्झन् मुञ्चन सन् महोदय मोक्ष निःसीमानमभ्युदय भजते । संसारसागर निस्तीर्य सिद्धो भवतीत्यर्थः । क इव । धातुरिव । यथा धातु हादिः सिद्धरसेन रसकूपिकादिपानीय विशेषेण स्वलोहतां कालायसभाव नीचधातुतां संत्यजन मुश्चन सुवर्णतां प्रपद्यते ॥ इति धर्मदेशना ॥
શ્લેકાર્થ
જેમ સિદ્ધરસ વડે લેહધાતુ પિતાની લેહતાનો ત્યાગ કરીને સુવર્ણરૂપ બને છે તેમ વિષય પરામુખી જીવ અનુક્રમે સ્વર્ગમાંથી આવી મનુષ્યભવ પ્રાપ્ત કરીને શુકલધ્યાન વડે કર્મોને ભમિભૂત કરી મોક્ષસુખને ભક્તા બને છે. જે ૨૫ છે
अभाजि युष्माभिरिवानुगामिभिर्महीमहेन्द्रः परमेशिता स कः । अवद्यवन्ध्यां पदवीं प्ररूपयन्नुपासनामर्हति कीदृशो गुरुः ॥ २६ ॥ सुधाब्धिवद्यो ददतेऽमृतं पुनः स किंविधो धर्म इदं वदन्तु मे।
महीमहेलादयितोदितामिमां गिरं निपीय प्रभुरप्यचीकथत् ॥ २७ ॥ हि० सौ. ६०