________________
सर्ग १६ श्लो० ३-४ ]
सौभाग्यम्
नागार्जुनो नाम योगीन्द्रः पादलिप्तस्ररेरमिधया नाम्ना नागेषु सर्वपर्वतेषु वरः सिद्धिदायकत्वात्प्रदानः शत्रुंजयशैलेन्द्रस्य संनिधौ समीपे पुरं पादलिप्तनगरं वामयति स्म निवेशितवान् । उत्प्रेक्ष्यते - त्रिलोकीनियां त्रैलोक्ययालक्ष्मीणां गृहं निवाससौधमिव । गुरोः किंभूतस्य । नभसि आकाशे गम्यते पादलेपप्रभाब्दभ्रम्यते अनेनेति नभोगमनं भेषजानां सप्रमावाणां सौषधानां व्रजः अष्टोत्तरशतसंख्यः सतूहास्तस्य विधेः प्रकारस्नानुगृहूह्णति स्वभक्तिभवनात्प्रसादं करोतीत्येवंशीलस्य । किंभूतो नागार्जुनः । सुवर्णस्य सार्धषोडशवर्णिकाभाजा हेम्नः काटीवेधीति नाम्नो रसस्य जलरूपस्य सर्वधातुभेत्तुः सिद्धिर्निष्पादनं विद्यते अस्येति सुवर्णरससिद्धिमान् । नवीनं सुवर्णरसं स्वयं निष्पादयतीत्यर्थः । पुनः किंविशिष्ट । वितिधा नानाप्रकाराः सिद्धाः परिपाकं प्राप्ताः कार्यकारिणः । अथ वा प्रत्यश्रीभूततदधिष्ठायकदेवतास्तादृश्यो विद्या आम्रायन्त्रास्ताभिरन्वितः । नागार्जुनयोगी श्रावकीभूय श्रीपादलिप्तसूरीशितुः सकाशात् गगनगमनदायकभेषजाम्नाय मग्रहीदिति श्रूयते ॥
६७३
શ્લેાકા
સાડાસેાળ પ્રકારના વષઁથી યુક્ત એવા સુવણ રસ (કેાટીનેધીરસ) ની સિદ્ધિ કરનાર, તેમજ જેને અનેક પ્રકારની વિદ્યાએ સિદ્ધ છે તેવા નાગાર્જુન ચેાગીએ, એકસેસ આઠ ઔષધીઓના પ્રભાવના જ્ઞાતા એવા પેાતાના ગુરૂ પાદલિપ્તસૂરિના (ઔષધીઓને પગે લેપ કરીને તેના પ્રભાવથી આકાશ માર્ગે હુંમેશા પાંચ તીર્થોની યાત્રા કરવાથી “પાદલિપ્તસૂરી” નામથી પ્રસિદ્ધ) નામથી સ`ખવામાં શ્રેષ્ઠ એવા શત્રુ જયપવ તની પાસે પાદલિપ્ત નામનું નગર વસાવ્યું હતું; તે જાણે ત્રણે લેાકની લક્ષ્મીનુ ગૃહ ન હાય ! તેવું શાભતુ હતું. ॥ ૩ ॥
यदीयविभवैर्जगत्रयपुरीतराजापुकैः
पुरी त्रिदिवमद्मनां परिमवं मरालम्भिता । उपास्तिमतनोनिजाश्रय-पस्त्रिलोकीसृजः
सरोजवत्रतेरिवाकलयितुं स्वयं नीलाम् ॥ ४ ॥
त्रिदिवसद्मनां देवानां पुरी नषरी अमरावती नाम्नी निजमात्मैवाश्रयं स्नानं जुषते भजते स्वस्याश्रये स्थान सेवते वा तादृशस्य सरोजवसतेः । ' ताम्यस्ता मरसान्तराल बसतिर्देवः स्वयंभूरभूत्' इति खण्डप्रशस्तौ । तथा 'नाभिपद्मात्मभूतिः' इति हैम्याम् । ब्रह्मणः । उत्प्रेक्ष्यते - उपास्ति सेवामतनेाच्चकारेव । किंभूतस्य सरोजवसतेः । त्रिलोकींसृजः जगतां त्रयीं सृजति करोतीति । किं कर्तुम् । स्वयमात्मना तस्य पादलिप्तपुरस्य तुलां साम्यमाकलयितुं प्राप्तुम् । किंभूता अमरावती । जगतां पातालभूमिस्वर्गाणां त्रयस्य । त्रिभुवनस्येत्यर्थः । पुरीगां समग्रसुरासुरनरनगरीणां परामावुकैरभिभबनशीलैर्यदीयैः पादलिप्तपुरसंबन्धिभिर्विभवैः शोभातिशयै भरादाधिवभात्परिभवमभिभूतिं लभ्णता प्रापिता ||
हि० सौ० ८५