________________
६४४
हीरसौभाग्यम्
[सर्ग १५ श्लो० ३६-३८
स्तथा देवावासः स्वर्गलोकः तथा विश्वंभरा भूलोकः एतासाम् । त्रिजगतामित्यर्थः । अखिलानां समग्राणां विभूषाणां शोभानां दित्सया दातुमिच्छया उत्सुकाभिरुत्कण्ठिताभिरिव ॥
શ્લેકાર્થ પર્વતોમાં ઈન્દ્ર સમાન શત્રુંજય પર્વતે સ્ત્રીઓ સહિત દેવ, દાનવ અને માનની શ્રેણીઓ વડે અદ્ભુત શભા ધારણ કરી. તે જાણે સમકાળે સ્વર્ગ, મૃત્યુ અને પાતાળ એમ ત્રણે લેકની સઘળી વિભૂષા ગ્રહણ કરવાની ઈચ્છાથી ઉત્સુક બન્યો ન હોય! છે ૩૬
मरकतशिखराणां पद्मरागोदराणां
दिशि दिशि जलधारोद्गारिनिर्यज्झराणाम् । क्वचिदुपरि नमन्तश्चञ्चलाकेलिमन्तो ध्वनिभिरिह पयोदा जज्ञिरे वृष्टिमन्तः ॥३७॥
इह शत्रुजये क्वचित्कुत्रापि स्थले मरकतशिखराणामश्मगर्भमणिभयशङ्गाणामुपरि ऊर्ध्वशिरःप्रदेशे नमन्तः मिलित्वागत्य संस्पृशन्तः पयोदा मेघाः ध्वनिभिर्गजारवैरेव जज्ञिरे कथमपि ज्ञायन्ते स्म । शिखरराणां किंभूतानाम् । पद्मरागाः लक्ष्मीपुष्पाणि रक्तमणयः उदरे गर्भ मध्ये येषाम् । पुनः किंभूतानाम् । दिशि दिशि सर्वास्वपि दिक्षु। 'दिशि दिशि किमिमानि प्रच्यवन्तेऽन्तरिक्षात्' इति चम्पूकथायाम्। जलानां पानीयानां धाराणां वृष्टीरुदिगरन्ति मुञ्चन्तीत्येवंशीलं निर्यान्तः शिखरमध्यान्निःसरन्तो झरा निर्झरप्रवाहाः येषु तेषाम् । किंभूताः पयोदाः । चञ्चलाया विद्युतः केलयो विलसनानि विद्यन्ते येषु । 'चिरवि. लसनात्खिन्नविद्युत्कलनः' इति मेघदूतकाव्ये । पुनः किंभूताः नष्टिमन्तो निष्पन्ननीरधाराः ॥
કાર્થ
દરેક દિશામાં જલધારા વહાવતાં ઝરણાઓથી યુક્ત તેમજ જેના મધ્યમાં પદ્મરાગમણિઓ છે તેવા મરકતમણિનાં શિખરે જાણે-વિદ્યુતના વિલાસ વડે યુક્ત અને ગજના કરતા મેઘની જેમ વૃષ્ટિ કરતા ન હોય ! ! ૩૭ છે
क्वचिदवहदपाचीवीचिमालीव सेतुं क्वचिदपि वसुराजीभिभ्यधामेव धत्ते । अपि दुरधिगमत्वं ब्रह्मवत्क्वाप्यधत्त
व्यधृत कनकसालं क्वापि लङ्केव शैलाः ॥ ३८ ॥ शैलः शत्रुजयाचलः क्वचित्कवचन प्रदेशे अपाच्या दक्षिणस्या दिशो पीचिमाली समत इव सेतं पद्यामवहदहति स्म । रावणापहृतसीताप्रत्यायनार्थ लङ्गागमनावसरे रामेण