Page Text
________________
सर्ग १४ श्लो० २७६-२७७]
हीरसौभाग्यम्
६०३
वत् । यथा राजयक्ष्मणा क्षयरोगेण जनपदो देशः कदाचिबहुव्यापको भवेत् । अथ वा धर्मचारिनिष्पुत्रनृपाङ्गे भाविना देश उद्वेगमवाप्यते । किंभूतस्य । स्वस्य रोगिण आत्मनः शरीरस्य शनैः शनैः क्षीणतां दुर्बलतां करोतीत्येवंशीलस्य । किं कुर्वता । तुर्ण रागोत्पत्तेरनन्तर त्वरितमेव पुर देह त्याजयता । 'यदा जठरे अश्वः पुमान् छत्र संपूर्णतयाति तदा देहं त्यजेजन्तुः' इति चिकित्सकशास्त्रे । 'पुरंतु नगराङ्गयोः' इत्यनेकार्थः॥ इति जेजीयाकरविमुक्तिः ॥
કાથી
દેશને ઉદ્વેગ પમાડનાર અને દરિદ્ર કરનાર એવા જીજયાવેરાથી જેમ ક્ષયના રોગી પ્રાણોનો ત્યાગ કરે છે, તેમ માણસે દ્રવ્યના અભાવે પોતપોતાના નગરોનો ત્યાગ કરતા હતા. આ જીજયારે આચાર્યદેવની વાણીથી અકબરે માફ કર્યો. જેમ તીર્થંકર ભગવંતની દેશનાથી કલ્યાણના કામી ભવ્ય જીવે સંસારથી મુક્ત બને તેમ આચાર્યની વાણીથી બાદશાહે જીજયાવેરાથી દેશને મુક્ત કર્યો. ૨૭૬ !
कश्मीराध्वनि पल्वलो तजयनलक्षोणीभृताखानि यः
संख्यातो दशयोजनैर्जयनलप्रोल्लासिलङ्काभिधः । यथाधीश्वरसिन्धुराधिपतिवत्पोतवजैर्धाजित
स्तं कौतूहलतो निरीक्षितुमिव प्राप्तं सरो मानसम् ॥ २७७ ॥ जयनल इति नाम्ना क्षोणीभृता राज्ञा कश्मीर इति नानो देशस्याध्वनि मागे पल्व. लस्तटाकः अखानि खानितः । किंभूतः पल्वलः । जयनलेनाद्यभूतेन प्रोल्लसनशीला ला इत्यभिधा नाम यस्य । जयनललङ्काभिधसर इत्यर्थः । पुनः किंभूतः । दशयोजनैश्चत्वा रिंशत्कोशः संख्यातः प्रमाणीकृतः । पुनः किंभूतः । पोतव्रजैर्धाजितः यानपात्रप्रकरैः शोभितः । किंवत् । यूथाधीश्वरसिन्धुराधिपतिवत् । यथा यूथनाथगजेन्द्रः पोतानां दशवर्षदेशीयानां करिकिशोराणां व्रजर्गणैः भूषितो भवेत् । 'पञ्चवर्षी गजो बालः स्यात्पोतो दशवार्षिकः' इति हैम्याम् । उत्प्रेक्ष्यते-कौतूहलत: कौतूकात्तं जयनलनृप तदवसरे चाकब्बरसाहिमिव वा निरीक्षतु द्रष्टुं प्राप्त समागतं मानस हंसावास सर इव ॥
શ્લેકાર્થ
કાશ્મીર દેશના રસ્તે જયનલ નામના રાજાએ દશજન પ્રમાણુવાળું તેમજ નાના નાના હાથીઓથી સુશોભિત યુથનાથની જેમ યાનપાત્રો વડે સુશોભિત પિતાના નામથી પ્રસિદ્ધ જ્યનલ લંકા' નામનું સરોવર બનાવ્યું હતું, તે જાણે જયનલ રાજાને જોવા માટે માનસરોવર આવેલું ન હોય ! | ૨૭૭
| SR No. | 005969 |
| Book Title | Heersaubhagya Mahakavyam Part 03 |
| Original Sutra Author | Devvimal Gani |
| Author | Sulochanashreeji |
| Publisher | Kantilal Chimanlal Shah |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 444 |
| Language | Gujarati, Sanskrit |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 9 MB |