Page Text
________________
हीरसौभाग्यम्
[सर्ग १४ श्लो० २२७-२२८
લોકાર્થ
ત્યારે મયૂર પ્રિયતમાં મયૂરીને કહે છેઃ હે મયૂરી, તું નિશ્ચિત બન, કારણ કે હરવિજયસૂરિની દયામય વાણીથી, જગતનાં જીવો માટે સંજીવિની ઔષધ સમાન અકબર, મેઘોનો મિત્ર અને નીલકંઠ (ઈશ્વરરૂપ) એવા મારે વધ કરશે નહીં. એ ૨૨૭
ऊचे कापि पिकं षिकीति विरहिव्यामोहजेनांहसा
प्रादुर्भूतमिवावयासि दमनं न क्षोणिसंक्रन्दनम् । स स्माहेति गुरोगिरा द्विजतयेवासौ स्वलीलावती
लीलापञ्चमगीतिपाठकतया वास्मान्न हन्ति प्रिये ॥ २२८ ॥ कापि पिकी कोकिला पिक स्वकान्त कलकण्ठमित्यूचे भाषितवती । हे जीवितनायक पिक, क्षोणिसंक्रन्दन भूमिजम्भारारातिमकब्बर दगनमात्मनां निवर्हयितार प्रादुर्भूत प्रकटं जातं नावयासि न वेत्सि । उत्प्रेक्ष्यते-विरहिणां वियोगिनामत्यनुरक्तात्मयुवतीभिः समं विश्लेषवतां प्रवासिनां जनानाम् । अथ वा प्रवासिप्रियापांसुलामहिलालोकानां वा व्यामोहजेन विरहोत्पादनाभृतातुच्छमूर्छासतापज नितेनांहसा। यदुक्तम्'कोइलिमधुरीभाषिअं ववनि कुहु कुहइ । जसकापिउ परदेसकिहि यडाडहकि हइ ।। भरभादुंकीरातिनयनझरलइ तुहइ । दाधाउपरिलूणववीहादे तुहइ ॥' इत्युक्तः। पापेनेवागतं नो जानीषे । यत्स्वैरं मत्तो मया रमसे इति प्रागुक्तादध्याहार्य तत इत्युक्तेरनन्तर स वनप्रिय आह स्म अब्रवीत् । हे प्रिये, असौ साहिगुरोरसूरेगिरा वाचा अस्मान्न हन्ति न प्रमापयति । उत्प्रेक्ष्यते-द्विजतया ब्राह्मणत्वेनेव । ब्राह्मणो हि लोकेष्ववध्यः । चतसृषु हत्यासु प्रथमहत्यात्वेनेति । 'द्विजः पक्षी ब्राह्मणश्च' इत्यनेकार्थः ! वाथ वा स्वम्यात्मनो लीलावतीनां विलासिनीनां लीलया विलासेन कलित यत्पञ्चमरागोपचि. तगान पश्चमध्वनित तस्य पाठकतया अध्यापकत्वेनेव वा साहिहरिणीदृशः पञ्जरान्त रस्थायककेलोपिकनिकरमाकन्दमजमजरीवजास्वादोद्धटिताकुण्ठकण्ठकहरसमुच्चरच्चरुपञ्चमकूजिताकर्णनात्तदनुगुणं गायन्तीत्यर्थः ॥ इति कोकिलमिथुनालापः ॥
શ્લોકાઈ
વળી, કઈ કેયલ કોકિલને કહેતી કેઃ “હે સ્વામિન, પૃથ્વીને નિર્વાહ કરનાર અકબરને આપ નથી જાણતા ? વિરહીઓના વ્યાહથી ઉત્પન્ન થયેલા પાપકર્મથી અકબર જરૂર આપણને હણશે.” કેયલના આવા વચન સાંભળીને કોકિલ બોલ્યા કેઃ “હે પ્રિયે આ અકબર હીરવિજયસૂરિના વચનથી અને આપણે દ્વિજ (પક્ષી) બ્રાહ્યણરૂપ હોવાથી આપણે વધ કરશે નહીં. આવી પ્રિયતમા સાથેના વિલાસયુક્ત પંચમરાગને હું પાઠક હોવાથી પણ મને મારશે નહીં.” મે ૨૨૮ છે
| SR No. | 005969 |
| Book Title | Heersaubhagya Mahakavyam Part 03 |
| Original Sutra Author | Devvimal Gani |
| Author | Sulochanashreeji |
| Publisher | Kantilal Chimanlal Shah |
| Publication Year | 1979 |
| Total Pages | 444 |
| Language | Gujarati, Sanskrit |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 9 MB |